W październiku studenci zaczną zajęcia na nowym kierunku na studiach I stopnia – geoenergetyce. Będą uczyć się, jak oceniać potencjał zasobowy ciepła uwięzionego w skałach czy w wodzie oraz o możliwościach wykorzystania go do produkcji energii elektrycznej i termalnej. Rekrutacja właśnie się zaczyna.

Geoenergetyka jest nowym kierunkiem Wydziału Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, ale powstaje w ścisłej współpracy z Wydziałem Mechaniczno-Energetycznym, którego specjaliści także będą prowadzić kursy na tych studiach.

Przyszli inżynierowie będą bowiem uczyć się nie tylko o potencjale energetycznym wnętrza Ziemi, ale także w równym stopniu o technologiach przekształcania ciepła ukrytego w warstwach skalnych, parze wodnej czy wodzie na energię elektryczną lub cieplną.

Energia z ciepła skał

Prof. Herbert Wirth z Wydziału Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, jeden z twórców programu tego kierunku, podkreśla, że dzięki wyjątkowości regionu, jakim jest Dolny Śląsk, studenci geoenergetyki będą mieli szansę zgłębiać tematy bardzo nowoczesnych i przyszłościowych technologii.

– Do tej pory w Polsce próbowaliśmy zagospodarować przede wszystkim płytkie źródła ciepła, czyli mniej więcej na głębokości do 1 500 metrów i nośnikiem była woda. Skupialiśmy się więc na hydrotermii – opowiada profesor. – Wyzwaniem przyszłości jest natomiast petrotermia, a zatem wykorzystanie energii suchych skał. Zazwyczaj wysokie temperatury wiążą się w tym przypadku z dużymi głębokościami. Na Dolnym Śląsku mamy jednak dość ciekawą geologicznie sytuację, bo temperatury powyżej 200 st. C, czyli takie które nadają się do produkcji energii elektrycznej, występują u nas już na poziomie 5-7 km pod powierzchnią. To zatem kwestia czasu, kiedy sięgniemy po to źródło energii. Tym bardziej, że już dostajemy zapytania od inwestorów zainteresowanych takimi instalacjami, a podobne funkcjonują choćby za naszą zachodnią granicą.

Zainteresowanie tą dziedziną energetyki – zdaniem specjalistów – będzie rosło także dlatego, że ma ona niewielki ślad węglowy, a jako taka jest wspierana dofinansowaniami na inwestycje przez Unię Europejską.

Dawna kopalnia jako źródło energii

Profesor zaznacza, że studenci geoenergetyki będą się uczyć także o możliwościach wykorzystania infrastruktury górniczej do nowych zadań związanych z produkcją energii.

– W naszym regionie mamy wiele dawnych obiektów górniczych i takich, które niedługo przestaną spełniać swoje funkcje – tłumaczy naukowiec. – To m.in. szyby czy stare otwory wiertnicze. Będziemy pokazywać młodym ludziom, jak je przekształcać na zakłady geoenergetyczne, i przygotowywać ich do tego, by sami byli w stanie takie procesy projektować. W dużym uproszczeniu może to wyglądać tak, że planujemy zamknięcie kopalni, a zatem wyłączamy pompy i zalewamy podziemne korytarze. Gdy woda na 1 300 m pod ziemią podgrzeje się do temperatury 50 st. C, pompujemy ją na powierzchnię i tam wykorzystujemy do produkcji np. ciepła. Żeby taki proces był jednak bezpieczny i opłacalny, trzeba go dobrze przemyśleć i zaprojektować, i tego będziemy uczyć naszych studentów.

Nauka poprzez projekty

Studia będą miały formę modułową, a studenci będą zdobywać wiedzę w formule learning by doing.

– W praktyce oznacza to, że w czasie studiów będą pracować nad dwoma dużymi projektami: geologiczno-górniczym oraz geoenergetycznym – opowiada Wojciech Kaczan, doktorant na W6, który także pracował nad programem kierunku. – W ten sposób będą uczyć się stopniowo nowych zagadnień, zdobywając bardzo konkretne umiejętności i od razu wykorzystywać je w praktyce, pracując nad swoimi projektami. Modułowość studiów pozwoli im na uporządkowanie wiedzy i zorientowanie się, czego już się nauczyli, a do czego przydadzą im się kursy zaplanowane w kolejnych semestrach.

W przypadku projektu geologiczno-górniczego studenci geoenergetyki będą określać m.in. cel danej inwestycji związanej z analizą potencjału energetycznego, a także zakres prac, miejsce i oczekiwania.

Natomiast projekt geoenergetyczny będzie już wymagał wykorzystania całej wiedzy ze studiów, żeby wskazać, że na konkretnym terenie, możemy uzyskać ciepło przy spełnieniu określonych warunków, a do tego określić, jak ten strumień ciepła chcemy wykorzystać. A zatem student będzie musiał zaproponować np. przekazanie go do sieci ciepłowniczej albo zaprojektować instalację do produkcji prądu.

Praktyki, zajęcia terenowe, wyjazdy studyjne

Studia będą zatem łączyły wiedzę teoretyczną z praktyką. Jak podkreśla dr hab. inż. Urszula Kaźmierczak, prof. uczelni, przyszli inżynierowie mogą liczyć na zajęcia w terenie – m.in. geologiczne i w obiektach górniczych na dużych głębokościach.

– W programie są także zaplanowane wyjazdy studyjne oraz praktyki (będące częścią szóstego semestru) w istniejących obiektach geotermalnych. Prowadzimy też prace nad możliwością realizowania wyjazdów zagranicznych (m.in. do Islandii) – opowiada.

– Będziemy kłaść na to duży nacisk, bo wielu z zagadnień, np. z geologii nie sposób nauczyć się wyłącznie przed książką czy komputerem. Tu konieczne jest wyjście w teren, dotknięcie i zobaczenie na własne oczy – podkreśla Wojciech Kaczan.

Co po studiach?

Wydział planuje uruchomienie także studiów magisterskich na tym kierunku.

Absolwenci geoenergetyki będą mogli pracować m.in. w zakładach geotermalnych, przedsiębiorstwach budowlanych, geologicznych i wiertniczych, a także w organach nadzoru technicznego, administracji państwowej i samorządowej. Specjalistów w tej dziedzinie już teraz szukają także firmy doradcze i instalacyjne oraz organizacje społeczne.

Kiedy można się rekrutować?

Geoenergetyka to jeden z sześciu nowych kierunków oferowanych przez naszą uczelnię w tegorocznej rekrutacji. Na studiach pierwszego stopnia uruchamiamy także inżynierię surowców mineralnych. Z kolei na studiach magisterskich nowością są kierunki: gospodarka przestrzenna (4-semestralna), Urban Mining, bezpieczeństwo i higiena pracy (4-semestralne) oraz Environmental Quality Management.

Rekrutacja na Politechnice Wrocławskiej zaczyna się 16 maja i potrwa do 7 lipca. Szczegóły na stronie Działu Rekrutacji.

Lucyna Róg