Pamiętaj, że popełniając oszustwo uniemożliwiasz rzetelną ocenę swojej wiedzy, prowadzonych przez Ciebie badań, a także ich wyników. Dotyczy to wszystkich rodzajów oceny: od zadań zaliczeniowych, przez egzaminy (także te online), aż po prace dyplomowe i publikacje naukowe.

Każdy, czy to naukowiec, czy to student, ma obowiązek prowadzić swoje badania w sposób zgodny z zasadami, z szacunkiem dla współpracowników i uczestników badań oraz dla środowiska, w którym działa.

Niedopuszczalne jest fałszowanie, zmyślanie bądź fabrykowanie danych naukowych, np. przez pozorowany eksperyment lub obserwację albo przez modyfikowanie rzeczywistych wartości liczbowych charakteryzujących wyniki badawcze.

Najczęściej spotykanym rodzajem oszustwa jest udawanie, że coś jest naszą pracą, gdy w rzeczywistości tak nie jest. Wśród tego typu zachowań możemy wyróżnić:

Oszustwa na własną rękę:

• korzystanie z zabronionych materiałów,
• kopiowanie od innej osoby,
• wcześniejsze posiadanie pytań egzaminacyjnych lub zadań.

Plagiat:

• przedstawianie cudzych pomysłów jako własnych,  
• brak informacji o rzeczywistym autorze pracy,  
• współautorstwo pracy, która zawiera plagiat.

Umiejętność zauważania różnic pomiędzy cytowaniem, parafrazowaniem i plagiatem wymaga czasu i wysiłku. Praca naukowa bardzo często opiera się bowiem na pracy wykonanej przed nami przez innych.

Oszustwo zbiorowe:

• dzielenie się swoją pracą z innymi podczas egzaminów,
• kopiowanie od innych,
• wykonywanie cudzej pracy,
• publikowanie zadań, egzaminów lub odpowiedzi (również online).

Oszustwa naukowe:

• manipulowanie danymi lub wynikami,
• zmienianie cytatów w celu dostosowania ich do własnej teorii badawczej,
• przeinaczanie oryginalnego znaczenia źródła podczas cytowania,

Manipulowanie wynikami badań, by dostosować je do swoich założeń, może być niezwykle kuszące, ale tego typu oszustwo narusza jedną z głównych zasad – prowadzenia pracy badawczej z należytą starannością. Pamiętaj, by w raportach jasno i wyraźnie wyjaśnić i uzasadnić swój punkt widzenia oraz wnioski, a także w przejrzysty sposób przedstawić wszystkie sposoby, dzięki którym doszedłeś do takich, a nie innych wyników.