Uzyskał stopień doktora na PWr, wyjechał na MIT oraz szwedzki Uniwersytet w Umeå, a teraz wraca na naszą uczelnię. Dzięki grantowi Polonez BIS 3 dr inż. Marco Deiana od października zacznie badania na Wydziale Chemicznym PWr.

W rozstrzygniętym właśnie konkursie Narodowego Centrum Nauki Polonez Bis 3 złożono w sumie 230 wniosków, a finansowanie uzyskało łącznie 47 z nich. Dzięki ponad 48 mln zł wsparcia od NCN do Polski przyjadą badacze i badaczki z całego świata, w tym m.in. z Indii, USA, Wielkiej Brytanii, Włoch, Singapuru, Szwecji, Izraela, Estonii, Turcji, Czech czy Australii.

W gronie laureatów znalazł się dr Marco Deiana, który od października zacznie badania na Wydziale Chemicznym. Pod okiem swojej dawnej promotorki, dr hab. inż. Katarzyny Matczyszyn, prof. uczelni zajmie się „Charakterystyką molekularną niedotlenionych guzów w rozwoju terapii przeciwnowotworowych”. Na ten projekt otrzymał wsparcie w wysokości ponad 1,2 mln zł.

Powrót po pięciu latach

Dr Marco Deiana pochodzi z Włoch. Studia ukończył na Uniwersytecie w Cagliari, a stopień doktora uzyskał na Wydziale Chemicznym PWr. W swojej pracy doktorskiej, którą przygotował pod opieką prof. Katarzyny Matczyszyn, skupił się na badaniach kanonicznych i niekanonicznych struktur DNA, takich jak G-kwadrupleksy (G4s), przy użyciu funkcjonalnych materiałów fotonicznych.

G-kwadrupleksy to aktywne biologicznie struktury występujące w genomowym DNA metabolizujących komórek. Ze względu na nie do końca ustaloną funkcję biologiczną, G-kwadrupleksy są obecnie przedmiotem wielu badań, w tym jako potencjalne cele komórkowe dla terapii nowotworowych.

Następnie naukowiec przeniósł się do USA, na Massachusetts Institute of Technology, a we wrześniu 2018 r. został zatrudniony na stażu podoktorskim przez szwedzki Uniwersytet w Umeå. Znalazł się tam dzięki programowi Excellence By Choice, którego mentorką jest laureatka Nagrody Nobla prof. Emmanuelle Charpentier. W 2021 r. otrzymał stypendium Szwedzkiego Towarzystwa Onkologicznego.

– Podczas pobytu w Szwecji poszerzyłem swoją wiedzę na temat związków wiążących interaktywne G-kwadrupleksy jako potencjalnych przeciwnowotworowych środków terapeutycznych – wyjaśnia dr Deiana. – A także o ich wpływie na szeroki zakres procesów biologicznych, w których pośredniczą G-kwadrupleksy.

Teraz, po prawie pięciu latach, dzięki grantowi Polonez Bis, wraca na Politechnikę Wrocławską. Od 1 października będzie pracował na Wydziale Chemicznym,  gdzie razem z prof. Katarzyną Matczyszyn będzie badał potencjalną rolę G-kwadrupleksów jako celów przeciwnowotworowych w terapii fotodynamicznej.

Głównym celem jego projektu jest odkrycie krajobrazów fałdowania G-kwadrupleksów w niedotlenionych komórkach nowotworowych oraz opracowanie nowych fototerapeutycznych metod przeciwnowotworowych z potencjałem do jednoczesnego zwiększenia selektywność i skuteczność leczenia PDT w hipoksji.  Ma to pomóc opracować innowacyjną strategię terapeutyczną, która odwróci oporność wywołaną niedotlenieniem.