Bartłomiej Baut, student cyberbezpieczeństwa na Wydziale Informatyki i Telekomunikacji zwyciężył w tegorocznej edycji Ogólnopolskiego Konkursu Polskiego Towarzystwa Informatycznego na najlepsze prace i projekty inżynierskie z informatyki. Jury doceniło jego pracę inżynierską dotyczącą podpisów w powietrzu będących nową metodą uwierzytelniania.

Konkurs zorganizowano po raz piąty i po raz kolejny przyciągnął utalentowanych młodych inżynierów informatyków z całego kraju. Mieli oni okazję zaprezentować swoje projekty dyplomowe ekspertom z branży informatycznej i przedstawicielom środowiska akademickiego.

Pierwszą nagrodę otrzymał Bartłomiej Baut za pracę „Podpisy w powietrzu jako nowa metoda uwierzytelniania osób fizycznych i zabezpieczania danych w cyfrowym świecie” przygotowaną pod opieką dr. inż. Wojciecha Wodo z Katedry Podstaw Informatyki.

– Wiedziałem, że to jest dość mocna praca, ale nie spodziewałem się, że faktycznie będzie na tyle dobra, żeby zająć pierwsze miejsce. Szczególnie, że w tym konkursie brały też udział projekty inżynierskie, czyli przedsięwzięcia kilkuosobowe. Wygrać w pojedynkę to dla mnie szczególne wyróżnienie – mówi laureat.

Rusz palcem

Student chciał, by jego praca inżynierska była ambitna i poruszała innowacyjny temat. Inspiracja przyszła z lektury artykułu naukowego o wykorzystaniu biometrii w uwierzytelnianiu.

Znamy już takie możliwości jak rozpoznawanie użytkownika na podstawie twarzy czy odcisku palca. Zamiast kopiować istniejące pomysły, Bartłomiej zdecydował się stworzyć system biometryczny od podstaw – taki, który pozwala potwierdzić tożsamość użytkownika na podstawie... jego podpisu wykonywanego w powietrzu, czyli palcem przed kamerą.

– System śledzi ruch palca w przestrzeni, rejestruje jego współrzędne położenia (koordynaty X i Y) oraz czas. Na tej podstawie ekstrahowane są pewne dynamiczne i statyczne cechy podpisu, co tworzy jego unikalny profil, który, podobnie jak sposób chodzenia czy mówienia, różni się u każdego człowieka – wyjaśnia Baut.

Nie chodzi tu więc tylko o odtworzenie wizualnej formy podpisu, lecz o analizę jego dynamiki – jak szybko piszemy, jakie robimy przerwy, jak prowadzimy dłoń. To przykład biometrii behawioralnej, czyli takiej, która rozpoznaje użytkownika na podstawie zachowania, a nie wyglądu.

– Dzięki dynamicznej analizie podpisu możemy wyłuskać dużo więcej cech niż w przypadku oceny statycznego podpisu odręcznego – zaznacza dr Wojciech Wodo.

Bezpiecznie i bezdotykowo

Poprzez trzy kluczowe etapy– rejestrację podpisu, ekstrakcję cech i klasyfikację – system potrafi skutecznie potwierdzić tożsamość użytkownika rozpoznając, że wykonany podpis należy do jego profilu.

Podpis w powietrzu mógłby służyć do składania potwierdzenia odbioru przesyłki od kuriera czy listonosza albo w automatach wydających paczki. Biometria behawioralna mogłaby być też drugim składnikiem uwierzytelniania przy dostępie do poczty elektronicznej czy aplikacji bankowej na smartfonie.

– Nie każdy chce oddawać swój odcisk palca albo skan twarzy. A taki podpis w powietrzu to bezdotykowe, wygodne i bezpieczne rozwiązanie – mówi autor rozwiązania.

Ponadto element związany z wykonywaniem podpisu w powietrzu pozwala go zastosować w bardzo wielu przypadkach.

– Tutaj nie trzeba żadnych specjalnych urządzeń typu tablet czy ekran dotykowy, a wystarczy kamerka, która właściwie jest montowana do każdego urządzenia – zauważa promotor zwycięskiej pracy, której wyniki udało się również zaprezentować na międzynarodowej konferencji Computer Security & Cybersecurity Challenges Workshop 2025 w Paryżu.

Laureat pierwszego miejsca w konkursie PTI otrzyma 17 tys. zł. Uroczyste wręczenie nagród odbędzie się 27 czerwca w siedzibie NASK w Warszawie.