Wyjątkowy ogród na pływających i naziemnych pontonach powstał jako jedna z 14 nowych realizacji w ramach tegorocznego Międzynarodowego Festiwalu Ogrodów Hortillonnages Amiens. Jego autorkami są dr inż. arch. kraj. Aleksandra Gierko z Wydziału Architektury PWr i mgr inż. arch. kraj. Natalia Bańdo, absolwentka wydziału. Ogród będzie można zwiedzać od 27 maja.

Międzynarodowy Festiwal Ogrodów Hortillonnages Amiens to coroczna impreza organizowana przez stowarzyszenie Art & Jardins | Hauts-de-France.

W trzynastu dotychczasowych edycjach festiwalu stworzono prawie 200 ogrodów i instalacji, przygotowanych przez architektów krajobrazu, artystów i architektów z całego świata. Obejrzało je ponad 520 tys. gości.

Ogrody powstają na terenie Hortillonnages, czyli dawnych ogrodów użytkowych, na których przez setki lat uprawiano warzywa. Obecnie to w większości prywatne działki i tereny zielone, składające się z wielu małych wysepek otoczonych wodą, do których można dotrzeć tylko łodzią w sieci dróg wodnych, znanych jako „rieux”. Sam festiwal jest organizowany na terenach otaczających staw Clermont i w miejscu o nazwie Ile aux Fagots.

Ogród jako symbol migracji

W tym roku powstało 14 nowych realizacji – w tym pięć ogrodów, sześć instalacji artystycznych i trzy studenckie projekty. W sumie zwiedzający mogą obejrzeć 46 różnych realizacji, udostępnianych gościom od 27 maja do 15 października.

Jedną z nich jest „Arka Gai” ogród zaprojektowany przez wrocławianki – architektkę krajobrazu dr Aleksandrę Gierko, pracującą na Wydziale Architektury PWr, i architektkę krajobrazu Natalię Bańdo, absolwentkę wydziału, działające razem jako grupa Dookoła.

Tworzy go pięć pływających i naziemnych ogrodów w pontonach i pływakach ratunkowych, co stanowi nawiązanie do szeroko rozumianego procesu migracji.

– Jest zauważalny w różnych skalach i systemach: od dryfu superkontynentu wiele milionów lat temu do ciągłego przepływu materii w ekosystemach, od systemów społecznych do tych, które są naturalne. Wszystko na Ziemi jest połączone ze sobą nawzajem i wszyscy zależymy od siebie. Jesteśmy zależni od stabilnych, wilgotnych i prosperujących ekosystemów, od wody i gleby, która nas karmi – tłumaczą autorki.

Każdy element instalacji ma też symboliczne znaczenie. Pływaki unoszące się na wodzie odnoszą się do mokradeł: jednych z najbardziej zagrożonych ekosystemów na świecie.

– Dlatego znalazły się w nich lokalne rośliny wodne, takie jak szczaw lancetowaty – dodaje dr Aleksandra Gierko. – Ten fragment Arki nawiązuje do siedlisk, które zanikają w skali globalnej z roku na rok, ze względu na zarówno zmiany klimatu, jak i zmiany użytkowania terenu. Co więcej, jako podstawa do wykonania pływających ogrodów posłużyły nam oryginalne, aluminiowe pływaki ratunkowe, kiedyś używane na statku Wiktoria. Pływaki zostały nam użyczone przez wrocławską Fundację OnWater.pl, której siedziba znajduje przy moście Grunwaldzkim, w Odra Centrum.

– Natomiast ponton z roślinami jadalnymi reprezentuje naszą zależność od stabilności systemów naturalnych, które zapewniają nam żywność – opowiada Natalia Bańdo. – W łodzi posadziłyśmy ziemniaki, które migrowały do Europy przez ocean i były kluczową rośliną dla wielu społeczności w czasach głodu.

Pływak z glebą i grzybnią pokazuje procesy, które są po różnymi względami niewidoczne dla ludzi. Jak tłumaczą autorki, gleba jest zasobem, który z wielu powodów powinien być chroniony. Jej złożona struktura jest miejscem rozwoju wielu żywych organizmów. Obieg materii i jej rozkład to jedne z podstawowych procesów przepływu energii na Ziemi. Triada gleby, roślin jadalnych i wodnych odnosi się także do historii Hortillonnages.

Od Australii po Europę

Dwa pozostałe pontony przedstawiają siedliska, które znajdują się na przeciwległych biegunach: zbiorowisko trawiaste, charakterystyczne dla stepu i prerii, naśladujące krajobrazy Australii i obu Ameryk, oraz las – typowy rodzaj pokrycia terenu w Europie.

– Lasy to złożone ekosystemy, kluczowe w naszej szerokości geograficznej. Dojrzały las jest stabilnym domem dla wielu żywych organizmów, mającym zdolność przetwarzania warstw geologicznych, gleby oraz wody, a także pozytywnego wpływu na mikroklimat – zaznaczają autorki ogrodu. – Kiedy superkontynent Pangea zaczął się rozpadać około 200 milionów lat temu, dryf kontynentalny utworzył różne siedliska na całym świecie: od różnorodnych i świeżych lasów do suchych prerii i stepów, porosłych specyficznymi roślinami. Powinniśmy naśladować procesy naturalne, unikając gwałtownych przeobrażeń, które zdestabilizują wszystkie ekosystemy.

Więcej informacji o festiwalu i realizacje z poprzednich lat można obejrzeć na stronie internetowej imprezy. 

lucy