Wybitna fińska biochemiczka i biolożka molekularna z Uniwersytetu w Helsinkach, a także prezydentka Academia Europaea, otrzymała tytuł doktora honoris causa naszej uczelni. Wyróżnienie odebrała podczas uroczystości w auli Politechniki Wrocławskiej. 

Tytuł doktora honoris causa PWr to wyraz uznania dla wybitnych osiągnięć prof. Marji Makarow w obszarze polityki naukowej i organizacji badań, w tym formułowaniu i realizacji strategii naukowych na różnych szczeblach, zarządzaniu renomowanymi instytucjami naukowymi oraz wspieraniu innowacyjności i wysokiej jakości badań naukowych. Doceniono także jej zasługi dla Politechniki Wrocławskiej.

Promotorką doktoratu honoris causa była prof. Katarzyna Chojnacka z Wydziału Chemicznego, pełnomocniczka rektora ds. współpracy europejskiej.

– Kariera prof. Marji Makarow stanowi inspirację dla wielu kobiet w środowisku akademickim. To nie tylko uznana uczona, ale także działaczka naukowa o znaczeniu międzynarodowym. Rekomendacje ekspertów potwierdzają ogromny szacunek, jakim cieszy się ona w środowisku naukowym oraz jej niezaprzeczalny wkład w rozwój nauki w ujęciu globalnym – mówiła w laudacji. – Jednak uznanie dla prof. Makarow wykracza poza granice środowiska akademickiego, co potwierdzają liczne odznaczenia i wyróżnienia, które świadczą o jej wyjątkowej roli w świecie nauki i nieustającym dążeniu do doskonałości – dodała.

Prof. Katarzyna Chojnacka podkreśliła, że nowa doktor honoris causa PWr nie tylko głęboko angażuje się w rozwój nauki na poziomie europejskim, ale miała też kluczowy udział w przeniesieniu wrocławskiego Academia Europaea Hub na naszą uczelnię.

– Dzięki tej decyzji naukowcy z Polski, w tym także z PWr, mogą łatwiej współpracować z wiodącymi badaczami w Europie, co sprzyja wymianie wiedzy. Prof. Makarow odegrała również ważną rolę w procesie integrowania wrocławskiego środowiska akademickiego z europejskim. To dzięki jej zaangażowaniu nasza uczelnia rozpoczęła starania o akces do sieci Unite!, co otworzyło drzwi do szerokiej współpracy międzynarodowej – podkreśliła prof. Katarzyna Chojnacka.

– To ogromny zaszczyt, że mogą mówić dziś do państwa jako nowa doktor honoris causa PWr. Chciałabym powiedzieć m.in. o kwestii, która porusza środowisko naukowe w całej Europie, a mianowicie o roli uczelni w czasach konfliktów i wojen. Obecnie geopolityka bardzo mocno wkracza w naukę, a wyniki badań stały się celem wrogich ataków. Władze poszczególnych krajów i UE nalegają na wdrożenie przez uniwersytety różnego rodzaju działań, których celem ma być choćby ograniczenie niewłaściwego wykorzystania badań oraz ochrona danych. Pojawił się nawet nowy termin: bezpieczeństwo wiedzy – mówiła prof. Marja Makarow. – Wszystko to w momencie, gdy świętowaliśmy szybki rozwój szczepionek na koronawirusa, który był możliwy właśnie poprzez przekraczanie wszystkich granic i międzynarodową współpracę badawczą. Pamiętajmy, że współpraca transgraniczna zwiększa jakość i wpływ badań, przyspiesza rozwój społeczeństwa i promuje pokój, ponieważ opiera się na naturalnym zaufaniu. Nie możemy się tego wyrzec – dodała.

O prof. Makarow

Urodziła się w Helsinkach. Obecnie jest przewodniczącą Academia Europaea i członkinią zarządu European Innovation Council (EIC).

Emerytowana profesor biotechnologii stosowanej i biologii molekularnej na Uniwersytecie w Helsinkach. W latach 2003-2007 była prorektorką ds. badań, szkolenia naukowców i innowacji na tej uczelni.

Pełniła funkcję dyrektorki generalnej European Science Foundation (ESF) w Strasburgu (2008-2012). Następnie była wiceprezeską ds. badań w Academy of Finland (2021-2016). W latach 2016-2021 była dyrektorką Biocenter Finland, organizacji zrzeszającej pięć biocentrów uniwersytetów we wschodniej Finlandii.

Prof. Marja Makarow jest biolożką i członkinią fińskiego Center of Excellence Biocentrum. Odkryła molekularne mechanizmy składania białek terapeutycznych w komórkach drożdży. Założyła i przewodniczyła największemu fińskiemu programowi doktoranckiemu w dziedzinie molekularnych nauk przyrodniczych, w ramach którego wspierała około 50 doktorantów i osobiście nadzorowała 19 doktorantów.

Była członkinią zarządu European Institute for Innovation and Technology (EIT). Przewodniczyła zarządowi Technology Academy Finland, przyznającej Millenium Technology Prize za przełomowe innowacje. Należy do komisji przyznającej Spinoza Price za badania podstawowe i Stevin Prize za innowacje zarządzane przez Dutch Research Council (NWO).

Należy do międzynarodowego komitetu przyznającej na Politechnice Wrocławskiej Europejską Nagrodę Naukową im. Stanisława Lema (Lem Prize).

Przewodniczyła zarządowi NordForsk, platformy służącej transgranicznemu finansowaniu badań naukowych pięciu rad badawczych krajów nordyckich, zarządzanej przez Nordic Council of Ministers.

Pełniła funkcję delegatki naukowej Finlandii w Radzie European Molecular Biology Laboratory (EMBL). Przewodniczyła European Molecular Biology Conference (EMBC/EMBO), a także zarządowi Helsinki Intitute of Phisics (HIP), który był odpowiedzialny za fińską działalność badawczą w CERN. Członkini Rectors’ Assembly of the League of the European Research Universities (LERU), która obecnie obejmuje 21 miejsce wśród najlepszych uniwersytetów europejskich (według danych bibliometrycznych).

Przewodniczyła radom założycielskim Uniwersytetu w Tampere i Institute for Molecular Medicine (FIMM). Była wiceprzewodniczącą rady założycielskiej Uniwersytetu Aalto i członkiem zarządu Uniwersytetu Sztuki w Helsinkach. Należała do zarządów i międzynarodowych komitetów doradczych wielu czołowych uniwersytetów europejskich.

Wchodzi w skład zarządu organizacji SAPEA, odpowiedzialnej za doradztwo naukowe przy Komisji Europejskiej. Doradzała fińskiemu rządowi w Research and Innovation Council oraz komisarzom UE w European Research Area Board.

Prof. Marja Makarow posiada doktoraty honoris causa uniwersytetów w Aalto i Tampere. Otrzymała francuskie odznaczenie Chevalier de l’Ordre de Legion d’Honner oraz fiński tytuł Commander of the Order of the White Rose.