Dr Maciej Kowalczyk z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów otrzymał grant od Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w ramach nowego programu First Team FENG. Na prowadzenie swoich badań przyznano mu 4 mln zł.

First Team FENG to zupełnie nowy program przygotowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. Umożliwia zdobycie finansowania na założenie zespołu badawczego, zakup aparatury i prowadzenie w Polsce innowacyjnych badań z potencjałem aplikacyjnym.

W każdym projekcie planowana jest współpraca z zagranicznym partnerem naukowym i krajowym partnerem gospodarczym, przy czym wsparcie finansowe udzielone zostało wyłącznie wnioskującej organizacji badawczej z Polski.

Do pierwszego naboru wniosków zgłoszono 202 projekty z 68 organizacji badawczych. Dofinansowanie, dzięki środkom z Funduszu Europejskiego dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), na łączną kwotę 101 361 052 złotych otrzymało 27 projektów. Jednym z laureatów jest dr Maciej Kowalczyk z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów, który na projekt „Ultrastabilne lasery impulsowe pokrywające zakres spektralny od bliskiej do dalekiej podczerwieni” otrzymał dofinansowanie w wysokości. 4 mln zł.

W projekcie naukowca z Katedry Teorii Pola, Układów Elektronicznych i Optoelektroniki na W12 rozwijane są impulsowe źródła promieniowania laserowego. Jednocześnie będą one emitować w bardzo szerokim zakresie spektralnym: od bliskiej (długość fali ok. 1 µm), przez średnią (ok. 15 µm), aż do dalekiej podczerwieni (<300 µm).

– Takie ultra-szerokopasmowe lasery obecnie nie istnieją, a ze względu na swoją uniwersalność mogą stać się w przyszłości kluczowe dla rozwoju zastosowań nowoczesnej fotoniki. Mowa tutaj o badaniach biomedycznych czy zaawansowanych technologiach półprzewodnikowych – wyjaśnia naukowiec z W12. 

Oprócz poszerzenia zakresu spektralnego laserów, zespół dr Kowalczyka, w skład którego wejdzie młody doktor, pracownik naukowo-techniczny oraz trójka studentów i trójka doktorantów, i zajmować się będzie także zwiększeniem ich wydajności energetycznej oraz stabilności.

– Efektem ma być źródło impulsów laserowych pokrywających całe pasmo od bliskiej do dalekiej podczerwieni (1–300 µm), które będzie się charakteryzować rekordową wydajnością i najwyższą na świecie stabilnością amplitudową – tłumaczy dr Maciej Kowalczyk i zapowiada, że wyniki zapewnią uwolnienie niedostępnego dotychczas potencjału technologicznego, który umożliwi przełomowe prace rozwojowe i badawcze.

W ramach projektu nasi naukowcy nawiążą współpracę z dwoma partnerami: przemysłowym oraz naukowym. Tym pierwszym będzie polska firma VIGO Photonics, globalny lider w dziedzinie technologii półprzewodnikowych w zakresie średniej podczerwieni. – Wykorzysta ona nasze źródła laserowe w celu charakteryzacji prototypowych detektorów oraz zintegrowanych systemów fotonicznych – wyjaśnia dr Kowalczyk.

Z kolei kooperacja naukowa prowadzona będzie z grupą prof. Ferenca Krausza (laureat Nagrody Nobla 2023 z fizyki) z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium, z którą dr Kowalczyk od dłuższego czasu blisko współpracuje. – Wspólnie zajmiemy się wykorzystaniem opracowanych przez nas laserów do badań spektroskopowych nad próbkami ludzkiej krwi. Pozwolą one na wcześniejszą diagnostykę chorób nowotworowych i nieinwazyjny monitoring stanu zdrowia pacjentów – mówi dr Maciej Kowalczyk.

Projekt „Ultrastabilne lasery impulsowe pokrywające zakres spektralny od bliskiej do dalekiej podczerwieni” dofinansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 w ramach Działania 2.2 First Team.

Rolę instytucji pośredniczącej pełni Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.

Okres realizacji projektu: 1.10.2024-30.09.2028
Wartość projektu: 4 000 000 zł
Wysokość wkładu Funduszy Europejskich: 4 000 000 zł