Prof. Arkadiusz Wójs, rektor PWr podpisał „Plan Równości dla Politechniki Wrocławskiej na lata 2022-2024”. Nasza uczelnia jest jedną z pierwszych w Polsce, która przyjęła tego typu dokument. 

Promowanie równości i różnorodności jako zasad umożliwiających wszystkim osobom pracującym i studiującym na uczelni m.in. rozwój i wykorzystanie swojego potencjału oraz pogłębianie ich autonomii myślenia i działania – to główne cele przyjętego planu. Równocześnie jego założenia mają zwiększyć bezpieczeństwo, upodmiotowienie i autonomię całego środowiska akademickiego.

– Powstanie dokumentu jest efektem połączenia potrzeb i konieczności. Potrzeb, bo jak wynika z badań równościowych, PWr powinna zainwestować w obszar społeczny, aby być nowoczesnym, przyjaznym i równościowym miejscem nauki i pracy. Konieczności, bo od 2022 roku realizacja planu równości płci jest warunkiem formalnym ubiegania się o europejskie środki na badania – mówi dr hab. Karolina Jaklewicz, prof. uczelni, pełnomocniczka ds. przeciwdziałania dyskryminacji.

Równość płci w zatrudnieniu

Plan łączy więc ogólne kwestie równościowe ze szczególnym uwzględnieniem równości płci. Ma się stać punktem odniesienia we wprowadzaniu zmian niwelujących niesprawiedliwości, poszukiwaniu rozwiązań z obszaru ”life and work balance” czy przeciwdziałania dyskryminacji. 

– Można w nim znaleźć m.in. raport z badań oraz wykaz obszarów, których poprawą zajmiemy się w latach 2022-24. Oczywiście nie jest zbiorem gotowych rozwiązań, to początek wypracowywania konkretnych dokumentów, zaleceń czy standardów – podkreśla prof. Karolina Jaklewicz. 

Wśród głównych tematów poruszonych w raporcie znalazły się m.in. kwestie związane z dysproporcją w zatrudnieniu kobiet i mężczyzn na PWr. Z danych wynika, że wśród władz wydziałów na Politechnice Wrocławskiej na przełomie 2020 i 2021 r. mężczyzn było trzykrotnie więcej niż kobiet, a spośród dziesięciu wydziałów, na których dziekanami byli mężczyźni, tylko na czterech we władzy miały udział kobiety.

– Należy pamiętać, że mówimy o uczelni technicznej, czyli organizacji, w której dysproporcja płci jest faktem zastanym i wpisującym się w tradycyjnie postrzeganą specyfikę dziedzinową – wyjaśnia dr Monika Małek-Orłowska, członkini zespołu ds. polityki równościowej PWr. – Postulaty planu nie przewidują działań rewolucyjnych ani zmiany odbywającej się „z dnia na dzień”. Jest to raczej stopniowe dążenie do zrównoważenia płci w różnych obszarach – dodaje.

Przeciw dyskryminacji

W przygotowanym raporcie szczególną uwagę zwraca także bardzo wysoki procent pracowników, pracowniczek, studentek i studentów, którzy byli świadkami lub ofiarami zachowań dyskryminacyjnych. „Plan Równości” przewiduje szereg działań nakierowanych na zwiększanie świadomości w zakresie problematyki równości i dyskryminacji oraz wypracowanie organizacyjnych standardów uwzględniających postulaty kultury równości.

– Będą cykliczne akcje informacyjne skierowane do osób pracujących i studiujących na PWr. Mamy w planie także odpowiednio sprofilowane szkolenia i warsztaty dla różnych grup. Przewidujemy też uczestnictwo w tematycznych imprezach edukacyjno-kulturalnych promujących kulturę równości – zapowiada dr Monika Małek-Orłowska.

Jeśli chodzi o reagowanie na zachowania dyskryminacyjne i przeciwdziałania im, regulować to będzie procedura antydyskryminacyjna, pozwalająca w bezpieczny sposób zgłosić tego typu sytuacje. Wszystkie zgłoszenia będą wnikliwie analizowane i poddane obiektywnemu rozpatrzeniu. 

Grupami, które czują się dyskryminowane, są przede wszystkim kobiety, w tym studentki, osoby LGBT+ oraz osoby pracujące w administracji. Większość zgłaszanych problemów dotyczy tzw. mikro-agresji, np. posługiwania się przez prowadzących zajęcia krzywdzącymi stereotypami, żartami, które uderzają w mniejszości czy podważają kompetencje naukowe kobiet.

– Choć często intencje autorów owych wypowiedzi nie są złe, to efekt niestety jest negatywny i nie tylko sprawia przykrość poszczególnym osobom, ale osłabia wiarygodność PWr jako uczelni nowoczesnej i otwartej. Myślę, że już sam fakt zgłaszania niewłaściwych zachowań jest przełomowy i świadczy o coraz większej świadomości naszej społeczności. Najważniejsze, to nie być obojętnym i aktywnie sprzeciwiać się dyskryminacji czy nierównemu traktowaniu – podkreśla prof. Karolina Jaklewicz.

Motywacja do zmian

Jednym z powodów przyjęcia przez Politechnikę dokumentu jest potrzeba wypełnienia zaleceń Komisji Europejskiej dotyczących wdrażania „Planów Równości Płci” przez podmioty ubiegające się o środki w programie Horyzont Europa. 

– W zaleceniach tych jest wyraźnie wskazane, że przyjmowane dokumenty muszą być faktycznie realizowane oraz wymaga się od instytucji realnego zaangażowania. Innymi słowy, uczynienie z Planu Równości „tylko kolejnego dokumentu” będzie wiązać się z ryzykiem utraty dostępu do europejskich środków na badania. I to powinno być dla uczelni dodatkową motywacją – tłumaczy dr Mateusz Kotowski, członek zespołu ds. polityki równościowej PWr. – Z naszej strony będziemy z pewnością pomagać w realizowaniu przewidzianych działań, monitorować ich prowadzenie i zgłaszać ewentualne nieprawidłowości – podkreśla.

Przyjęty dokument wyznacza plan działań na lata 2022-24. Przedstawiciele zespołu ds. polityki równościowej zakładają, że już pod koniec tego okresu przygotowany zostanie plan na kolejne lata.

– Przyszły dokument powinien utrzymać wyznaczone obecnie cele, natomiast przewidywane w nim działania powinny być wyznaczone z uwzględnieniem doświadczeń z realizacji obecnego planu – zapowiada dr Mateusz Kotowski.

Więcej informacji na stronie Równa PWr.