Magdalena Kazulak i Konstancja Staniecka, studentki z Wydziału Architektury, zwyciężyły w ogólnopolskim etapie konkursu Saint-Gobain Architecture Student Contest 2023. Teraz czeka je międzynarodowy finał w Portugalii. Jurorzy docenili także zespoły z naszej uczelni drugim miejscem, wyróżnieniem i nagrodą specjalną.

Konkursowe zadanie polegało na opracowaniu propozycji rewitalizacji działki na terenie Składowiska Odpadów Boavista w Lizbonie. Obecnie należy ona do urzędu miasta i jest wykorzystywana jako siedziba służb miejskich, z przeznaczeniem na cele publiczne i kulturalne.

Nowe życie, nowe funkcje

Założeniem było przekształcenie obszaru leżącego w dzielnicy Bairro Alto w lokalne centrum kultury. Studenckie zespoły z całej Polski tworzyły plany rewitalizacji istniejącego budynku i utworzenia w nim nowej lizbońskiej wideoteki (budynek A), miały także zaprojektować obiekt mieszkalno-usługowy (budynek B) oraz łącznik i zieloną przestrzeń między obiektami.

Projekt musiał być zgodny z wytycznymi miejskiego planu urbanistycznego i wpisywać się w krajobraz okolicy. Do tego powinien wyróżniać się innowacyjnym i zrównoważonym charakterem, być racjonalnym z ekonomicznego punktu widzenia, zawierać pełną analizę cyklu życia budynków (LCA) z określeniem ich śladu węglowego oraz spełniać techniczne wytyczne opracowane przez organizatora konkursu, Grupę Saint-Gobain.

Za najlepszą konkursową propozycję jury uznało projekt „Yellow” naszych studentek Magdaleny Kazulak i Konstancji Stanieckiej, który przygotowały pod opieką dr hab. inż. arch. Anny Bać, prof. uczelni i dr inż. arch. Lei Kazaneckiej-Olejnik. Zwyciężczynie awansowały tym samym do finału międzynarodowego, który zostanie rozegrany między 26 a 28 czerwca w Lizbonie.

Deszcz nagród dla naszych studentek i studentów

Ale to nie koniec nagród dla reprezentantek i reprezentantów Politechniki Wrocławskiej. Drugą nagrodą doceniono Aleksandrę Tądel i Magdalenę Strauchmann za pracę „Obieg”, która dodatkowo została wyróżniona w kategorii „Zrównoważony Rozwój”.

Wyróżnienie w kategorii „Design” otrzymały Kalina Zawada i Nikola Czech za projekt „Aisle”, a nagrodą specjalną jurorzy uhonorowali projekt „Individualmente” Zofii Sobieraj i Bartosza Michałowskiego.

Prof. Anna Bać podkreśla: – Tegoroczna edycja konkursu była szczególnie ciekawa, ponieważ zadanie zakładało projekt obiektu mieszkalno-usługowego o ustalonych gabarytach i rewitalizację budynku istniejącego w zwartej tkance miejskiej w sąsiedztwie realizacji znanych architektów o światowej renomie, a to nie lada wyzwanie.

Żółta ulica

Jak podkreślają zwyciężczynie konkursu, w swoim projekcie skupiły się na tym, by przyciągnąć użytkowników i prowadzić ich przez zieleń – której tak brakuje w miastach – do kultury, czyli lizbońskiego centrum audiowizualnego.

Stworzyły koncepcję siedmiokondygnacyjnego budynku z lokalami ustawionymi skosem względem linii zabudowy. W obiekcie oprócz mieszkań zaplanowały m.in. warsztatownię, restaurację, kawiarnię i galerię. W całym założeniu powstałoby też miejsce dla startupu i przestrzeń wystawowa.

– Bryła projektowanego budynku mieszkalnego powstała poprzez pocięcie jej na moduły i obrócenie równolegle do ulicy. Dzięki temu uzyskałyśmy miejsca o ekspozycji południowej, w których zaprojektowałyśmy kominy solarne. Tak powstała nam zrównoważona, plisowana fasada – opowiada Magdalena Kazulak.

W bryle budynku ponad kalenicami otaczających budynków studentki wycięły miejsca na multifunkcyjne tarasy. Dostępne byłyby dla wszystkich mieszkańców, a znajdowałyby się na nich m.in. strefa sportu czy uprawy roślin. Z tarasów od strony wschodniej roztaczałby się widok na historyczne centrum Lizbony.

- Projektując szukałyśmy różnych ekologicznych rozwiązań. W Lizbonie latem głównym problemem jest przegrzewanie mieszkań. Aby zniwelować ten efekt i zapobiec używaniu energochłonnej klimatyzacji, zastosowałyśmy pionowe przysłony przeciwsłoneczne, które chronią mieszkania przed nadmiernym nagrzaniem. Zaprojektowałyśmy także kominy solarne podkreślające plisy na fasadzie, które wspomagają wentylację mieszkań. Są to pasywne rozwiązania, które zapewniają komfort w budynku, a nie wymagają nakładów energii. Na zielonym dachu ekstensywnym zaproponowałyśmy panele fotowoltaiczne - opowiadają.

Studentki zaplanowały w budynku dwustronne mieszkania z widokiem z każdego z nich na zieleń, a konkretnie na las Miyawaki. Koncepcja lasu polega na posadzeniu bardzo gęsto drzew irodzimych krzewów, odpowiednim przygotowaniu gleby i ściółki. - Dzięki temu powstaje spontaniczna, bardzo szybko rosnąca zieleń, składająca się z rodzimych gatunków, po 2-3 latach nie wymagająca pielęgnacji, a nawet podlewania. Tworzy się samoregulujący mikrolas miejski - opowiadają autorki.

Konstancja Staniecka dodaje, że żółty kolor, który dominuje w ich projekcie, nie jest przypadkowy. – Inspirując się zrewaloryzowanymi ulicami Lizbony, czyli Pink Street i Blue Street, zaprojektowałyśmy Yellow Street. Żółty to barwa mocno z Lizboną związana. Ze względu na słońce, żółte tramwaje i pokrywane żółtym pigmentem budynki, a do tego słynny Plac Comércio otoczony jest zabudową w tym słonecznym kolorze – podkreśla.

Architekt Ewa P. Porębska, przewodnicząca jury konkursu oraz redaktor naczelna miesięcznika Architektura Murator, uznana krytyczka, kuratorka i międzynarodowa ekspertka w dziedzinie architektury, podkreślała, że praca naszych studentek zdobyła jednogłośne uznanie jurorów.

– Projekt charakteryzuje się oryginalną i świetnie uzasadnioną koncepcją – zrozumieniem procesów miastotwórczych, analizą usytuowania działki w mieście, wykorzystaniem kodów kolorystycznych przestrzeni, użyciem rodzimej zieleni spontanicznej, budowaniem właściwych relacji pomiędzy tym, co nowe, a tym, co zastane – komentowała. – Wszystko ukazane poprzez serię szkiców, schematów i eleganckich wizualizacji. Także kwestie techniczne zostały opracowane właściwie w stosunku do zadania konkursowego. Projektowany zespół przestrzenny zapada w pamięć i wyróżnia się w otoczeniu, stanowiąc ciekawe uzupełnienie zastanej tkanki – uzasadniała werdykt.

Nasi wśród najlepszych w kraju

W Top 10 ogólnopolskiego finału konkursu znalazło się w sumie aż sześć prac studenckich z PWr (na 37 nadesłanych) – oprócz wymienionych wcześniej także projekt „Sculpt” Oli Fijołek i Marty Korczak oraz „Corner Seat” Martyny Iberat i Agata Narojczyk.

Cztery z finałowych prac zostały wykonane w ramach kursu Studio Habitat: złożone struktury mieszkaniowe dla studentów trzeciego roku architektury – prowadzonego prof. Annę Bać i dr inż. arch. Leę Kazanecką-Olejnik z Wydziału Architektury, a dwa z nich – poza kursem, pod opieką prof. Bać.

Uczestnicy zajęć projektowali zrównoważoną zabudowę mieszkaniową. Kurs został podzielony na moduły kierowane przez zaproszonych gości o różnych specjalizacjach.

Z Wydziału Architektury: dr hab. inż. arch. Marcin Brzezicki – rozwiązania konstrukcyjne i detal, dr inż. arch. kraj. Aleksandra Gierko – zielono-błękitna infrastruktura, dr inż. arch. Kajetan Sadowski – efektywność energetyczna i ślad węglowy.

Natomiast spoza wydziału ze studentami spotkali się: dr inż. arch. Natalia Ratajczak-Szponik – koordynatorka ds. dostępności architektonicznej PWr, Piotr Kęskiewicz – Wydział Inżynierii Środowiska ora Piotr Michalski z biura projektowego PRP Architects.

lucy