Narodowe Laboratorium Przyśpieszania Cząstek Elementarnych im. Enrico Fermiego (Fermilab) zawarło porozumienie z Politechniką Wrocławską. Nasza uczelnia dołączy do międzynarodowej grupy pracującej nad projektem budowy akceleratora protonów - Fermilab's Proton Improvement Plan-II.

Fermilab to amerykański ośrodek badań nad fizyką cząstek elementarnych i fizyką wysokich energii Departamentu Energii USA.

Projekt Proton Improvement Plan-II, tzw. PIP-II, zakłada modernizację kompleksu akceleratorów Fermilabu, która obejmuje wdrożenie nowego akceleratora liniowego protonów z konwersją na neutrina. Jest to niezbędne ulepszenie istniejącego kompleksu akceleratorów, które pozwoli na zapewnienie najbardziej intensywnej na świecie wiązki wysokoenergetycznych neutrin dla międzynarodowego eksperymentu Deep Underground Neutrino Experiment w Long-Baseline Neutrino Facility (LBNF).

PIP-II zapewni międzynarodowej społeczności zajmującej się fizyką cząstek elementarnych światowej klasy obiekt naukowy, który umożliwi prowadzenie badań skoncentrowanych na odkryciach, zmieni nasze rozumienie przyrody i wzmocni powiązania między postępem w naukach podstawowych a innowacjami technologicznymi.

PWr dołącza tym samym do długiej listy światowych partnerów projektu PIP-II, na której znajduje się osiem instytucji z Francji, Indii, Włoch, Polski i Wielkiej Brytanii. Finansowany głównie przez Departament Energii USA, PIP-II jest pierwszym akceleratorem cząstek zbudowanym w Stanach Zjednoczonych przy znaczącym udziale partnerów międzynarodowych.

– Zespół kriogeników PWr jest bardzo zmotywowany do współtworzenia akceleratora PIP-II – mówi prof. Maciej Chorowski, inicjator zaangażowania uczelni w rozwój systemu kriogenicznego PIP-II. – Doceniamy zarówno techniczne wyzwania, jak i międzynarodowy charakter tego prestiżowego projektu – podkreśla.

Udział PWr w PIP-II opiera się na doświadczeniu uczelni w dziedzinie kriogeniki i technologii akceleratorów nadprzewodnikowych nowej generacji – kluczowych komponentów nadprzewodnikowego akceleratora liniowego PIP-II. Po wcześniejszym udziale w projektach European X-FEL i European Spallation Source, PWr planuje wnieść wkład w prace badawcze, projekt i budowę kriogenicznych linii transferowych dla 270-metrowego akceleratora PIP-II. Dotychczas Politechnika opracowała projekt koncepcyjny kriogenicznego systemu dystrybucji helu akceleratora.

– Politechnika Wrocławska ma długą historię uczestnictwa w międzynarodowych projektach naukowych na całym świecie – dodaje Arkadiy Klebaner, dyrektor techniczny PIP-II. – Jesteśmy wdzięczni naszym polskim partnerom za ich światowej klasy ekspertyzę, wkład i wsparcie w budowie najnowocześniejszego akceleratora cząstek, który zasili wiązkę neutrin dla DUNE i umożliwi odkrycia naukowe w kolejnych dekadach – zaznacza.