Do globalnego finału Saint-Gobain Architecture Students Contest zakwalifikowały się aż dwa zespoły z Politechniki Wrocławskiej. W czerwcu kilkuset finalistów z najlepszych ośrodków akademickich na świecie zaprezentuje przed jury swoje koncepcje rewitalizacji terenu przy dworcu Warszawa Wschodnia.

Architecture Students Contest jest międzynarodowym konkursem organizowanym od 2004 r. przez grupę Saint-Gobain.

Co roku bierze w nim udział blisko trzy tysiące studentów architektury z 40 krajów, reprezentujących ponad 200 uczelni wyższych.

Zadanie jak dla zawodowych architektów

Uczestnicy stają przed zadaniem rewitalizacji rzeczywistego obszaru wyznaczonego przez organizatorów w jednym z miast na świecie. W poprzednich latach były to m.in. Paryż, Madryt, Mediolan i Dubaj.

W tym roku przed studentami postawiono wyzwanie rewitalizacji działki położonej w sąsiedztwie dworca kolejowego Warszawa Wschodnia. Mieli zaprojektować renowację obiektu starej fabryki wyrobów metalowych przy ul. Berka Joselewicza, a także przygotować projekt komercyjnego akademika w tym rejonie. Ich rozwiązania musiały być zgodne z wizją Warszawy neutralnej klimatycznie 2050 i strategią #Warszawa2030.

Projekty miały też wyróżniać się jak największą innowacyjnością i wpisywać w ideę zrównoważonego rozwoju.

Dwuosobowe zespoły przygotowywały je pod okiem opiekunów merytorycznych z ich uczelni. Wszystkie były oceniane według jednolitych kryteriów na całym świecie – najpierw w finałach krajowych, a teraz jury będzie się im przyglądać w finale globalnym.

Pod uwagę brane są jakość architektoniczna projektu i zgodność z planem zagospodarowania i założeniami inwestycji, spełnienie kryteriów technicznych, detale konstrukcyjne i prawidłowe zastosowanie produktów i systemów uwzględnionych w projektach.

Światowy finał zaplanowano na 8-10 czerwca. Po raz pierwszy odbędzie się w Polsce.

Projekt „Zeroramowy”

W polskim etapie konkursu zwyciężyły Aleksandra Tądel i Magdalena Strauchmann z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, które przygotowały swój projekt pod opieką dr. inż. arch. Tomasza Głowackiego.

Trzecie miejsce także zdobyli reprezentanci PWr – Aleksandra Stępniowska i Wojciech Bandyk (i ich projektem również opiekował się dr Głowacki).

Zwyciężczynie krajowego finału przygotowały projekt o nazwie „Zeroramowy” („Frameless”), który podkreśla ich główne założenia: zeroenergetyczność, zeroemisyjność i dostępność dla wszystkich użytkowników, zwłaszcza dla tych o specjalnych potrzebach.

Zaproponowały wpisujący się w otoczenie kompleks budynków opartych na idei cohausingu. Założenie obejmuje akademiki, mieszkania oraz centrum społecznościowe. Autorki projekty przystosowały pomieszczenia do potrzeb osób starszych i z niepełnosprawnościami.

- Osiedle łączące seniorów z młodymi ludźmi może być dobrym rozwiązaniem dla problemów, które wiążą się z kwestią starzenia się naszego społeczeństwa. Dane demograficzne dla dużych miast, takich jak Warszawa, pokazują, że z biegiem lat odsetek seniorów będzie coraz wyższy. Dlatego tworzenie przestrzeni do spotkań dla różnych pokoleń jest ważne. Starsi mieszkańcy mogliby dzielić się doświadczeniem ze studentami, a ci drudzy pomagać seniorom w codziennych aktywnościach, takich jak zakupy czy radzenie sobie z nowymi technologiami – tłumaczą studentki.

Nową zabudowę autorki połączyły ze zrewitalizowaną fabryką, projektując nad nią nadwieszaną konstrukcję opartą o kratownicę Vierendeela. Znalazłaby się tam strefa studencka - miejsce, gdzie studenci mogliby bezpłatnie korzystać z sal do udzielania korepetycji w zamian za wolontariat w centrum społecznościowym.

W drugiej części nadwieszenia powstałyby natomiast biura do wynajęcia, które pozwalałyby mieszkańcom na pracę w systemie home office, a jednocześnie oddzielenie życia prywatnego od pracy.

Parter budynków (który powstałby z cegieł z odzysku) zajęłyby usługi – np. gabinety fizjoterapii, piekarnia czy przedszkole osiedlowe. Powyżej mieszkańcy mieliby do wyboru cztery typy mieszkań, a studenci w akademikach – pokoje pojedyncze, „dwójki” i pokoje z udogodnieniami dla osób o specjalnych potrzebach.

Z kolei zrewitalizowana fabryka służyłaby za centrum sąsiedzkiej aktywności – z kawiarnią prowadzoną przez lokalną społeczność, przestrzenią warsztatową i klubem seniora.

Aleksandra Tądel i Magdalena Strauchmann dużą wagę przyłożyły do rozwiązań, które zapewniałyby komfort termalny, akustyczny, dobrą jakość powietrza i komfort wizualny (multicomfort) oraz gwarantowały niewielki wpływ budynku na środowisko.

Postanowiły zastosować m.in. podwójną szklaną fasadę z przesuwnymi panelami czy loggie w południowej części budynku. Pozostawiły istniejące zadrzewienie i zaplanowały dodatkowe nasadzenia.

Dodatkowo zaprojektowały zielone dachy oraz podziemne zbiorniki na wodę deszczową i system ponownego wykorzystywania wody szarej. Na elewacjach budynków postanowiły wykorzystać perowskitowe kropki kwantowe, które pozwoliłyby budynkowi  na pozyskiwanie energii.

Więcej informacji na temat projektu na stronie konkursu.

 „Green House”

Aleksandra Stępniowska i Wojciech Bandyk przygotowali projekt „Green House”. Ich koncepcja przewiduje budowę 250 pokoi w dwóch budynkach akademickich z ogrodami wertykalnymi i loggiami, a także 38 mieszkań w dwóch budynkach mieszkalnych, parking podziemny i zagospodarowanie wewnętrznego dziedzińca. Całość byłaby okryta ruchomymi panelami z blachy perforowanej i otoczona sukiennicami.

Budynki w parterze miałyby usługi - m.in. sklepy, gabinet kosmetyczny, kawiarnię, siłownię czy przedszkole.

W akademikach studenci zaproponowali przestrzenie wspólne – takie jak sala komputerowa z punktem ksero i biblioteką czy stołówka łącząca dwie wieże budynków.

Część mieszkalna miałaby w pewnym sensie stanowić tło dla zabytkowej fabryki.

– Chcąc zachować autentyczność i klimat budynku, zdecydowaliśmy się na odsłonięcie surowej cegły i niemal zerową ingerencje w jego konstrukcję – opowiadają studenci. – Przeprojektowaliśmy go na dom kultury z siedzibą fundacji i salą wystawową. Stworzyliśmy tam gabinety i przestrzenie, gdzie nie tylko mieszkańcy mogliby rozwijać swoje pasje.

Ważnym aspektem tego projektu jest zieleń. Autorzy zaproponowali liczne przestrzenie zielone i rekreacyjne dla mieszkańców na otaczającym teren wewnętrznym dziedzińcu. Znalazłyby się tam także miejskie szachy, plac zabaw i zbiornik wodny pełniący także funkcję retencyjną (poza nim przewidzieli także podziemne zbiorniki wodne ulokowane na poziomie -1 terenu).

Studenci zaplanowali też m.in. zamknięty obieg wody szarej, ponowne wykorzystanie cegły z rozbiórki istniejących obiektów, wykonanie blachy paneli elewacyjnych ze stopów miedzi (ze względu na jej prozdrowotne właściwości i ekologiczny sposób jej pozyskiwania), dwustronne oświetlenie mieszkań (którego natężenie będzie można regulować za pomocą ruchomych, ażurowych paneli), a także wykorzystanie niskoemisyjnego szkła (pozwalającego na oszczędność energii) oraz materiałów o niższym śladzie węglowym do części konstrukcji budynków (CLT i GLT).

Więcej informacji na temat projektu na stronie konkursu.

***

Zwycięzców konkursu poznamy 10 czerwca. Laureaci zostaną nagrodzeni finansowo (główna wygrana to pięć tysięcy euro, a pula wszystkich to 11,5 tys. euro).

Lucyna Róg