20 osób dołączyło do uczelnianych liderów i liderek dostępności. To wyjątkowe grono dydaktyków i pracowników administracji, którzy stale szkolą się i zwiększają swoją wiedzę, by jak najlepiej wspierać osoby ze szczególnymi potrzebami – zarówno studentów, jak i pracowników. Na co dzień służą radą, pomagają w trudnych sytuacjach i rozwiązywaniu problemów oraz działają na rzecz tego, by PWr stawała się coraz bardziej dostępna.

Liderzy dostępności to wyjątkowa inicjatywa wśród polskich uczelni. Pracownicy uczelni – wykładowcy i pracownicy administracji – wspierani przez Dział Dostępności i Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami oraz Stowarzyszenie Twoje Nowe Możliwości – przechodzą intensywny cykl szkoleń, który przygotowuje ich do tego, by później stanowili realne wsparcie dla osób ze szczególnymi potrzebami na uczelni.

Obecnie to grono stanowi już 57 osób – w piątek, 20 października – do dotychczasowych liderów i liderek dostępności dołączyło kolejnych 20.

Za nimi szkolenia m.in. psychoedukacyjne – w tym tłumaczące trudności komunikacji wynikające ze specyficznych potrzeb, komunikację w sytuacjach konfliktowych oraz kryzysowych, mediacje oraz negocjacje (i wiele innych), z zakresu szeroko rozumianej dostępności, a także z zagadnień związanych z osobami ze szczególnymi potrzebami oraz tutoringu i mentoringu.

Szczególne potrzeby? To dotyczy każdego z nas

– Każdy z nas w ciągu swojego życia stanie się osobą ze szczególnymi potrzebami – mówiła podczas piątkowej uroczystości prof. Katarzyna Jach, pełnomocniczka rektora ds. osób z niepełnosprawnościami. – Możemy złamać nogę, mieć problemy zdrowotne albo natury psychicznej, bo wokół nas nie będzie się działo najlepiej albo… możemy po prostu z ciężkimi tobołkami próbować wejść do budynku A-1.  Każda z tych rzeczy stanowi wyzwanie.

Profesor podkreślała też, że statystycznie 70 proc. z nas w ciągu swojego życia będzie też w kryzysie zdrowia psychicznego.

– To jest fatalna statystyka. Ale dam wam też jedną optymistyczną. Mieliśmy na uczelni program tutoringu dla wybitnie uzdolnionych, który objął 57 studentów i okazało się, że troje z nich to osoby w spektrum autyzmu. Myślę, że trochę jest tak, że często patrzymy na osoby ze szczególnymi potrzebami jako na tych, których trzeba wspierać, czyli patrzymy trochę „jednotorowo”. A to jest jedna strona medalu, bo to są często wybitne osoby, takie które będą współtworzyć sukcesy uczelni, jeśli tylko damy im przestrzeń do tego.

Prof. Arkadiusz Wójs, rektor PWr, zaznaczał, że inicjatywa liderów dostępności jest bardzo ważna dla społeczności uczelni.

– Musimy pamiętać o tym, że naszym zadaniem jest godzić z pozoru przeciwstawne rzeczy – tłumaczył. – Jedna kwestia to dążenie do tego, żeby PWr była bardzo skuteczna i odnosiła liczne sukcesy, a członkowie jej społeczności stawali się coraz lepsi w tym, co robią. Z drugiej strony nie chcemy tu absolutnie żadnego wyścigu szczurów. Chcemy atmosfery, w której nawzajem cieszymy się ze swoich osiągnięć i wspieramy. Ale także atmosfery, w której akceptujemy, że każdy z nas może chcieć rozwijać się w innym kierunku oraz pewnej otwartości, wrażliwości na drugiego człowieka, który w danym momencie może przechodzić przez bardzo trudny moment w swoim życiu – co nie zawsze widać na pierwszy rzut oka – podkreślał rektor. – Dążymy więc do tego, by stawać się coraz lepszą uczelnią, ale bez zapominania o tym, że tę uczelnię tworzą ludzie ze swoimi emocjami, problemami i trudnościami.

Profesor Jach zaznaczała z kolei, że ważne jest właściwe zrozumienie, czym jest dążenie do dostępności na uczelni.

– Przygotowaliśmy niedawno wideokurs dotyczący osób ze szczególnymi potrzebami. W tych nagraniach wypowiadało się troje studentów, którzy mówili, czego oczekują, jeśli chodzi o równość na uczelni. Jednym głosem powiedzieli, że oczekują tego, że wymagania, które będą im stawiane, pytania egzaminacyjne będą tak samo trudne jak dla każdego innego studenta. I to jest świetne, że to padło, bo uczymy naszych studentów i siebie nawzajem, że w dostępności uczelni nie chodzi o obniżanie wymagań dla części uczących się, nie chodzi o to, żeby komuś było łatwiej, żeby przechodzić „lajtowo” przez studia, ale żeby wszyscy mieli te same szanse – tłumaczyła profesor.

Jak wspierają liderzy?

Dlatego działalność liderów i liderek dostępności jest bardzo szeroka. Do tej pory np. prowadzili program symulowanej obrony pracy dyplomowej, który bardzo pomagał osobom w spektrum przygotować się do tej właściwej obrony. Liderzy pomagają też studentom ze szczególnymi potrzebami przy układaniu siatki zajęć i wcześniejszych zapisach, czasami uzgadniają z wykładowcami wydłużenie czasu na oddanie zaliczenia czy np. zwiększenie limitu nieobecności. Służą też stałym i regularnym wsparciem w roli tutora lub mentora. – Co bardzo wzmacnia studentów ze szczególnymi potrzebami, którzy pod koniec procesu czuli się o wiele pewniejsi siebie i swoich kompetencji – dodaje Anna Zgrzebnicka z Działu Dostępności i Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami.

Wśród wielu obowiązków liderów i liderek były także m.in. pomoc w poszukiwaniu asystenta edukacyjnego, kierowanie do Poradni Psychologicznej, ale także opiniowanie dokumentów wewnętrznych uczelni, udostępnianie materiałów szkoleniowych z obszaru dostępności dla społeczności PWr czy wizyty studyjne.

– Bardzo cieszy to, że jest już nas prawie 60 osób – podkreślała na piątkowym spotkaniu dr inż. Karolina Laszczyk, jedna z liderek dostępności. – Idąc jednak dzisiaj przez kampus uczelni i obserwując, jak dużą społecznością jesteśmy, jak wielu mamy studentów, myślałam o tym, że nadal jesteśmy kroplą w oceanie potrzeb. Dlatego zachęcamy kolejne osoby, by dołączały do naszego liderskiego grona. A nasza działalność jest bardzo potrzebna, co mówię z perspektywy tych wielu rozmów ze studentami i różnych trudnych sytuacji, w których ja i inni pomagaliśmy. Ciągle się uczę, jak robić to najlepiej, bo wiem, że dla wielu osób w kryzysowych sytuacjach, to naprawdę ogromnie ważne, by znalazły wsparcie na uczelni.

Liderzy i liderki dostępności działają na wydziałach i w różnych jednostkach uczelni – by wspierać „jak najbliżej” (udzielają też pomocy nie tylko w języku polskim, ale także angielskim). Wszystkie sylwetki i dane kontaktowe poszczególnych osób znajdują się na stronie Działu Dostępności i Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami.

20 października nominacje na liderów i liderki dostępności odebrali: dr inż. Anna Gogolewska, dr inż. Damian Nowak, Beata Pater-Benicewicz, dr inż. Weronika Urbańska, Agnieszka Gawryszuk, Daniel Brandyk, Karolina Żurawska, dr inż. Monika Prucnal-Wiesztort, Anna Grytsko, Agnieszka Dębowska, Rita Dziuba, Honorata Niemiec, Agata Domagała, Jarosław Henkie, dr inż. Janusz Rogula, Agnieszka Cichocka, Michał Skorupa, Kamila Foremny, Alicja Klein i Jarosław Sowizdraniuk.

Lucyna Róg