Na Politechnice Wrocławskiej trwają warsztaty CUPA Implementation Lab. Uczestnicą w nich urbaniści, architekci i inni specjaliści m.in. z Austrii, Holandii, Ukrainy i Polski, a także wrocławscy urzędnicy. Wspólnie pracują nad propozycją zagospodarowania pokolejowych terenów na osiedlu Huby

Tuż za dworcem Wrocław Główny rozciąga się rozległy obszar, który przez lata Polskie Koleje Państwowe wykorzystywały do swojej działalności. Dziś jednak tereny te nie są już potrzebne przewoźnikowi, a firma PKP Nieruchomości przygotowuje się do ich sprzedaży. To niezwykle atrakcyjny obszar, jako że znajduje się niemal w samym centrum miasta – przy ul. Hubskiej. W dużej części to działki niezabudowane, ale także i tereny z budynkami i barakami do wyburzenia oraz interesujące architektonicznie obiekty, na czele z dawną kotłownią przy ul. Paczkowskiej, wybudowaną w 1929 r. 

Obecnie miejsca te nie wyglądają zachęcająco – nieużytkowane budynki, często z powybijanymi szybami, pokryto bazgrołami i wysprejowano napisami, a w niektórych bezdomni urządzili sobie składowiska najróżniejszych śmieci. W innych miejscach działają niewielkie firmy jak np. skup złomu i makulatury, pozostałe są po prostu polami porośniętymi wysoką trawą i krzakami.

Potencjał tego miejsca jest jednak oczywisty. Wystarczy spojrzeć na powstające tuż obok budynki mieszkalne, które szczelnie otaczają tereny PKP. Zainteresowanie mieszkaniami w tej części miasta jest ogromne.
Możliwości wykorzystania pokolejowego obszaru wskaże studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego miasta, nad którym pracują teraz wrocławscy urzędnicy.

Pomocne mogą być dla nich rekomendacje uczestników międzynarodowych warsztatów CUPA Implementation Lab, które od środy trwają na Politechnice Wrocławskiej. Spotkanie specjalistów z różnych części Europy zorganizowały wspólnie: miejska agenda Wiednia - Tina Vienna i holenderski International Intervision Institute, we współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej.

Wrocław jest już jedenastym miastem, w którym organizowane są CUPA Implementation Lab. Wcześniej specjaliści od zagospodarowania przestrzeni zajmowali się terenami problematycznymi czy wymagającymi uwagi m.in. w Amsterdamie, Oslo i Hadze, a w Polsce także w Krakowie i Gdańsku. Za każdym razem na warsztatach spotykają się specjaliści z różnych krajów, a miejsce, którym się zajmują, wskazuje samo miasto. Inicjatywa takich międzynarodowych warsztatów wyszła z Wiednia i przez kilka lat była finansowana ze środków Unii Europejskiej. Okazała się na tyle interesująca i potrzebna, że po zakończeniu unijnego grantu Wiedeń postanowił sam finansować spotkania.

- To duża szansa dla nas wszystkich, by uczyć się od siebie i korzystać ze swoich doświadczeń – tłumaczył pierwszego dnia warsztatów Vincent Neumayer z miejskiej agencji Tina Vienna. – Razem jesteśmy w stanie projektować lepiej.

- Formuła tych warsztatów pozwala na spotkanie ludzi z różnych środowisk i z różnych części Europy, którzy przyglądają się temu samemu miejscu, analizują specyficzną sytuację danego wycinka miasta i razem proponują dla niego rozwiązania– opowiada dr hab. Magdalena Belof z Zakładu Urbanistyki na Wydziale Architektury PWr. – Dzięki temu, mówiąc obrazowo, nie kisimy się tylko w miejskim sosie. Możemy wspólnie spojrzeć na dane miejsce z różnych perspektyw. 

We wrocławskich warsztatach biorą udział specjaliści m.in. z Wiednia, Lwowa czy Zagrzebia. Są także urbaniści i architekci z Wrocławia i Gdańska, przedstawiciele Biura Rozwoju Wrocławia, spółki Wrocławska Rewitalizacja, wrocławskiego oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich i firmy PKP Nieruchomości. Razem wypracują koncepcję programowo-przestrzenną dla pokolejowej części Hub i publicznie przedstawią ją założenia trzeciego dnia warsztatów, czyli w piątek. Później powstanie także szczegółowy opis wypracowanych koncepcji, który będzie można pobrać z internetu.

Zadaniem uczestników spotkania jest zidentyfikowanie problemów, jakie mogą się wiązać z tą częścią miasta i zaproponowanie rozwiązań, które pozwolą na jej zrównoważony rozwój. Mają wziąć pod uwagę urbanistyczną spójność tego miejsca, opracować drogi dostępu i system komunikacji oraz zaplanować potrzebne mieszkańcom miejsca publiczne, a w tym wszystkim wziąć pod uwagę zarówno interesy lokalnej społeczności, jak i oczywiste dążenia kolejowej spółki, by zarobić na sprzedaży należących do niej terenów.

Pierwszego dnia warsztatów ich uczestnicy zapoznali się ze sposobami zagospodarowania podobnych terenów m.in. w Holandii i na Ukrainie. Pojechali także na Huby, gdzie oprowadzali ich przedstawiciele spółki PKP Nieruchomości.

Drugi dzień warsztatów jest już czasem intensywnej pracy. – Będziemy pracować w dwóch grupach: projektowej i strategicznej. Najpierw podzielimy się obserwacjami z miejsca, które obejrzeliśmy, potem sugestiami rozwiązań, a na koniec wspólnie popracujemy nad konkretnymi rekomendacjami – opowiada dr Grzegorz Wasyluk, także z Zakładu Urbanistyki na PWr, który uczestniczył już w CUPA Implementation Lab w Gdańsku. – Warsztaty mają formułę burzy mózgów. Nie prowadzą do niepotrzebnych dyskusji na często zupełnie poboczne i nieważne tematy, ale zachęcają uczestników do dzielenia się uwagami i propozycjami i rozwijania tych, które są najlepsze i podziela je większość z nich.

W planowaniu zagospodarowania terenów „odzyskiwanych dla miasta” urbaniści wezmą oczywiście pod uwagę ich otoczenie – a zatem m.in. powstające w najbliżej okolicy, jak grzyby po deszczu, kolejne inwestycje mieszkaniowe, w których zamieszka co najmniej kilka tysięcy nowych mieszkańców Hub, a także kulturotwórczą i integrującą rolę Browaru Mieszczańskiego.
Lucyna Róg