Problem zanieczyszczenia powietrza to główny temat debaty „Jak pozbyć się smogu z Wrocławia”. W trakcie wtorkowego spotkania na Politechnice Wrocławskiej przedstawiono m.in. podjęte dotychczas działania i długoterminowe plany mające na celu poprawę jakości powietrza w stolicy Dolnego Śląska 

Nazwa „smog” pochodzi od zbitki angielskich słów smoke (dym) i fog (mgła). To mieszanina trujących zanieczyszczeń w powietrzu spowodowana działalnością człowieka i niekorzystnych naturalnych zjawisk atmosferycznych. Na Politechnice Wrocławskiej o problemie dyskutowali eksperci, aktywiści oraz przedstawiciele władz miasta.

– Bardzo się cieszę, że ta debata odbywa się na naszej uczelni. Zajmujemy się tutaj nie tylko badaniami związanymi z problemem zanieczyszczeniem powietrza, ale także szkolimy młodą kadrę, która w przyszłości będzie musiała zmierzyć się z tym problemem – mówił prof. Tadeusz Więckowski, rektor PWr, otwierając konferencję. - Trzeba przyznać, że w kwestii smogu chodzi nie tylko o nowoczesne technologie czy pieniądze na modernizację, ale także o mentalność ludzi. To my sami doprowadziliśmy do tego, że Wrocław dołączył do miast, w którym problem smogu jest tak duży.

Głównym powodem zanieczyszczeń powietrza w Polsce jest spalanie węgla i drewna w gospodarstwach domowych, które odpowiada za ponad 50 proc. emisji pyłów (PM10) i 87 proc. emisji rakotwórczego benzo(a)pirenu. Zanieczyszczenie wzmagają także zakłady przemysłowe i elektrownie węglowe oraz komunikacja - najbardziej uciążliwe są stare samochody z silnikami diesla, często bez filtrów cząstek stałych.
– Trzeba jasno powiedzieć, że smog to trucizna bardzo podobna do dymu papierosowego. Zawarte w nim substancje powodują nie tylko problemy z oddychaniem, ale także raka i różnego rodzaju choroby płuc – podkreślił prowadzący debatę Mateusz Kokoszkiewicz z wrocławskiej Gazety Wyborczej.

Jednym z największych problemów we Wrocławiu jest tzw. niska emisja, która jest efektem spalania węgla, drewna, a często również śmieci w domowych piecach, kotłach i kominkach. Okazuje się, że w stolicy Dolnego Śląska około 20 proc. mieszkań nadal jest opalanych węglem. Problem dotyczy więc około 4,5 tys. budynków.
W celu ograniczenia niskiej emisji od 2014 r. w mieście realizowany jest program „Kawka”, w ramach którego miasto przyznaje dotację mieszkańcom decydującym się na wymianę przestarzałych pieców i kotłowni. Projekt zakończy się jednak w połowie 2018 r.

– Z przeprowadzonych przez nas badań ankietowych wynika, że większości mieszkańców nie stać na modernizację albo nie wiedzą, jak się do tego zabrać – tłumaczył Krzysztof Stanisławiak, prezes Agencji Promocji Energii. - Najlepszym rozwiązaniem jest więc podłączenie do miejskich sieci ciepłowniczej. Nie tylko poprawia to bezpieczeństwo użytkowników, ale także zwiększa efektywność korzystania z energii i możliwość rozliczania indywidualnego.

Podobnego zdania był także Tomasz Śmiglewicz z firmy Fortum Power and Heat Polska, który jako znakomity przykład walki ze smogiem podał działania władz w Sztokholmie. – W latach 80. stolica Szwecji także zmagała się z dużym zanieczyszczeniem powietrza. Szwedzi zdecydowali się wówczas na budowę sieci ciepłowniczej składającej się z połączonego systemu elektrociepłowni. Pozwoliło to m.in. na kontrolę emisji dwutlenku węgla – dodał.

Wśród omawianych kwestii znalazły się także pomysły wprowadzenia elektrycznych i hybrydowych autobusów, ograniczenia ruchu aut w centrum miasta, budowa parkingów przy głównych drogach wjazdowych do miasta oraz rozwoju kolei aglomeracyjnej jako sposobu na ograniczenie ruchu aut wokół aglomeracji wrocławskiej.

Przedstawiono także proekologiczne rozwiązania zastosowane na wzorcowym osiedlu Nowe Żerniki (Wuwa2), wśród których znalazły się m.in. podłączenie budynków do miejskiej sieci ciepłowniczej, zastosowanie ledowego oświetlenia czy technologii do wykorzystania deszczówki.

Konferencja została organizowana w ramach ogólnopolskiej akcji społecznej Gazety Wyborczej „Pracownia miast”, której celem jest wypracowanie nowych pomysłów i praktycznych wskazówek, by miasto stało się lepszym miejscem do życia.

Michał Ciepielski

Na zdjęciu: Otwarcie "Pracowni Miast" na Politechnice Wrocławskiej. Na zdjęciu Mateusz Kokoszkiewicz i prof. Tadeusz Więckowski (fot. MC)