Dużo zieleni i wody, miejsca do wypoczynku i organizacji spotkań – tak dziedziniec gmachu głównego widzieliby studenci Wydziału Architektury naszej uczelni. Przygotowali dwie koncepcje zmian tego miejsca na konkurs zorganizowany przez Centrum Klimatyczne PWr. Ostateczny projekt może być połączeniem wybranych najlepszych rozwiązań z obu tych pomysłów.

Do przyjrzenia się dziedzińcowi budynku A-1 i zaproponowania dla niego nowych koncepcji zaprosiło studentów Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Ochrony Klimatu (CZRiOK) – popularnie nazywane Centrum Klimatycznym. Zainteresowani mogli stworzyć grupy pracujące pod opieką zespołu naukowców z PWr (z Wydziału Architektury oraz Wydziału Informatyki i Zarządzania).

Studenci przygotowując się do opracowania projektów koncepcyjnych dla dziedzińca (noszącego imię Jana Benedykta Różyckiego), wykonali badania przedprojektowe, m.in. ankiety wśród użytkowników dziedzińca, oraz symulacje.

– Celem konkursu było wyłonienie pracy łączącej najbardziej funkcjonalne i atrakcyjne z punktu widzenia użytkownika rozwiązania podnoszące równocześnie prestiż uczelni i miejsca, zgodnie z ideami rozwoju zrównoważonego – opowiada dr hab. inż. arch. Anna Bać, prof. uczelni, współkoordynatorka przedsięwzięcia, wspólnie z dr. hab. inż. arch. Krzysztofem Cebratem, prof. uczelni.

Wszystko po to, by opracować projekty koncepcyjne dla dziedzińca. Najlepsze wybrane rozwiązania zaproponowane przez studentów mogą stać się inspiracją do przygotowania optymalizacji środowiskowo-klimatycznej, a potem dokumentacji przetargowej dla dziedzińca. W takim przypadku studenci będą mieli szanse i współpracować przy realizacji inwestycji, a zaangażowani w przedsięwzięcie tutorzy doradzać jako eksperci przy projekcie budowlanym i wykonawczym oraz w ramach nadzoru nad inwestycją.

Problemy i szanse

Analizując przestrzeń dziedzińca, studenci zwrócili uwagę na jego przegrzewanie się, słabe warunki akustyczne (powodujące pogłos i hałas w pomieszczeniach pracy), brak zieleni i niedostosowanie do potrzeb użytkowników. Podkreślali jednak, że miejsce to ma potencjał, by stać się atrakcyjną przestrzenią do spotkań, odpoczynku i pracy czy posiłku na świeżym powietrzu. Mogłoby także pełnić funkcję reprezentacyjną i być wykorzystywane jako lokalizacja różnego rodzaju uroczystości.

Archipelag PWr

Pierwszą koncepcję „Archipelag PWr” przygotowali Paulina Barabasz, Patryk Majewski i Beniamin Walecki.

Zaproponowali wprowadzenie różnorodnej roślinności i strefowanie przestrzeni dziedzińca – na miejsca do organizacji wydarzeń, pracy i nauki, ogródek gastronomiczny i leżaki – w sam raz na odpoczynek.

– Ważną częścią naszego projektu jest integracja, dlatego w ramach dziedzińca chcielibyśmy odpowiedzieć na potrzeby kilku grup użytkowników, zapewniając dla nich udogodnienia i tworząc pasmo siedzisk, mające pomóc budować relację między użytkownikami – opowiada Beniamin Walecki.
Studenci założyli pozostawienie części istniejącej infrastruktury, takiej jak m.in. niecki fontann, kolektory wody deszczowej czy studnie instalacji elektrycznych ukryte w betonowych postumentach. Nie chcieli także usuwać rosnących tam drzew i postanowili wykorzystać część betonowych płyt.

Nowymi elementami byłyby zatem rabaty z niską zielenią i siedziskami o meandrycznym kształcie, dodatkowy zbiornik wodny oraz inne kształty krawędzi niecek fontanny. Studenci chcieliby także uzupełnić zieleń wysoką i niską oraz wprowadzić nowe trasy ścieżek.

Ich projekt zakłada też stworzenie zielonych ścian (na wschodniej i zachodniej elewacji) porośniętych winobluszczem trójklapowym i zasadzenie zieleni na dachu nad skrzydłem kafeterii, a także zawieszenie nad całym dziedzińcem tzw. „zielonego pierścienia życia” – czyli wiszącego okręgu, którego obręcz i utrzymujące go liny porastałyby rośliny pnące.

W centralnej części dziedzińca znalazłaby się więc wyspa ze schodkami, które mogłyby pełnić funkcję podestu dla mówców, a plac przed nią – miejscem gromadzenia się widowni (tak by można tam było organizować np. zajęcia czy spotkanie z pracownikami).

Obok działałby ogródek gastronomiczny z parasolami i nowy zbiornik wodny, odgradzający tę przestrzeń od reszty dziedzińca.
Dziedziniec miałby też swój punkt informacyjny z makietą budynku (z myślą także o osobach z niepełnosprawnościami) oraz „przystanki” gry edukacyjnej z informacjami o dziedzińcu i ciekawostkami technologicznymi.

W swoim projekcie studenci przewidzieli dosadzenie 15 niskich drzew i gęstej zieleni.

– Roślinność dobraliśmy pod kątem jak najlepszych właściwości oczyszczania powietrza z pyłów zawieszonych i chemicznych związków negatywnie wpływających na zdrowie ludzi, a także pod kątem całorocznej prezentacji – opowiadali studenci. – Pozwoliłoby to na stworzenie miejsca stanowiącego zielone płuca budynku, które pozostawałoby atrakcyjne wizualnie przez cały rok, dzięki włączeniu do kompozycji roślin zimozielonych takich jak cisy czy ostrokrzewy.

Studenci zaplanowali także montaż paneli fotowoltaicznych na dachu wschodniego skrzydła A-1, które zasilałyby indukcyjne ładowarki telefonów komórkowych wbudowane w stoliki, osłonięte gniazdka elektryczne przy miejscach pracy, interaktywny punkt informacyjny, oświetlenie oraz pompy i filtry w nieckach.

Aktywności

Drugą koncepcję „Aktywności” przygotowały Justyna Dmytryk, Maria Opłatek i Maja Klawitter. Zaproponowały usypanie na części dziedzińca zielonych niewysokich górek, które miałyby stać się miejscami odpoczynku i zabawy. Wybrane porastałaby wysoka roślinność, pozostałe – trawa. Pomiędzy nimi studentki zaplanowały przestrzenie uzupełnione drewnianymi meblami miejskimi.

Także ta grupa zdecydowała o pozostawieniu betonowej posadzki i niecek (czyli tzw. infrastruktury błękitnej) – by obniżyć koszty i nakład pracy koniecznej do nowego zagospodarowania tego miejsca. Niecki chciałyby jednak zaadaptować na płytkie baseny, w których można by schłodzić się wodą.

Istniejącą zieleń chciałyby uzupełnić miłorzębami japońskimi, które jesienią pokrywałyby żółte liście. Zaproponowały również zielone fasady na wschodniej i zachodniej elewacji.

Studentki również podzieliły dziedziniec na kilka stref – które w ich projekcie wiążą się z wybranymi aktywnościami.
Najważniejszą byłaby strefa przeznaczona na spotkania – gdzie np. możliwe byłoby prowadzenie wykładów czy organizacja pokazów filmowych – dzięki siedziskom ustawionym na jednym z wzniesień i placowi, na którym można byłoby ustawić ekran lub stolik.

Strefa „chronię się” pozwalałaby odetchnąć wśród zieleni pod zadaszeniem i zapewniała prywatność i ucieczkę przed wzrokiem osób w budynku.

Z kolei strefa „ładuję się” obejmowałaby stoliki kafeterii i dawała możliwość nie tylko wypicia kawy czy zjedzenia obiadu, ale także doładowania baterii w telefonie czy komputerze.

W strefie „relaksuję się” autorki projektu chciałyby ustawić mniej formalne siedziska, czyli leżaki, by można było tam odpocząć wśród zieleni.

- Nasze wyliczenia wskazują, że dzięki dużej ilości planowanej przez nas zieleni w formie nierównego terenu i dodatkowym barierom akustycznym w postaci drzew i zielonych fasad poziom hałasu na dziedzińcu udałoby się zmniejszyć o połowę – opowiadały autorki.

***

Przygotowanym przez studentów koncepcjom przyjrzało się jury złożone ze specjalistów z kilku wydziałów i administracji uczelni. Bardziej spodobał się im projekt „Archipelag PWr”. Rada naukowa Centrum Klimatycznego podkreśla jednak, że ostateczny projekt może być połączeniem najlepszych rozwiązań pokazanych w obu koncepcjach.

lucy