Innowatorem roku – za popularyzację nauki w luźnym, żartobliwym stylu – ogłoszono Macieja Lipoka, doktoranta ze Szkoły Doktorskiej PWr, badacza z zespołu działającego na Wydziale Chemicznym, a jednocześnie popularyzatora nauki, nagrywającego podcasty i przygotowującego prelekcje na konwenty fanów fantastyki. Wyróżnienie przyznano na gali finałowej inicjatywy „Popularyzacja nie boli”.

Projekt „Popularyzacja nie boli 2.0” prowadzi Krajowa Reprezentacja Doktorantów (finansuje go ze środków przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II”). Inicjatywa wspiera studentów i doktorantów, którzy chcą rozwijać się w popularyzowaniu nauki.

Maciej Lipok, doktorant PWr, jest jednym z uczestników projektu – dzięki czemu uczestniczył w warsztatach z profesjonalnymi popularyzatorami nauki. Pracował także w interdyscyplinarnej grupie osób popularyzujących naukę nad projektem zespołowym – edukacyjną grą strategiczną „Ustaw(k)a”, która uczy poprzez zabawę, promując wiedzę z zakresu nauk prawnych i politycznych (gracze poznają cały proces legislacyjny, który muszą przejść ustawy w Sejmie, od pierwszego czytania na posiedzeniu, po podpis prezydenta i opublikowanie w Dzienniku Ustaw RP).

Projekt kończyła gala finałowa, na której nagrodzono osoby wyróżniające się w działaniach popularyzatorskich. W kategorii Innowator Roku laureatem został właśnie Maciej Lipok – doceniono jego aktywność na konwentach fanów fantastyki (gdzie wygłasza prelekcje popularnonaukowe) oraz współprowadzenie podcastu, kanału na YouTube i profilu na Facebooku „Nauka po głębszym” w luźnym, żartobliwym stylu.

– Popularyzacją nauki zająłem się już na drugim roku doktoratu – opowiada laureat. – Pierwsze występy zaliczyłem na małych konwentach w Nysie (Nyskon 2021) i Opolu (Opolcon 2021), gdzie opowiadałem o tym, czym zajmuję się na co dzień, czyli o nanotechnologii i biomateriałach. Od samego początku starałem się umieścić temat naukowy w kontekście „fantastycznym”, opartym na znanych dziełach popkultury jak filmy Marvela czy znane gry video. Bo to pozwala lepiej trafić z przekazem do widowni. Wydaje mi się, że połączenie tych dwóch światów jest znakiem rozpoznawczym moich wystąpień – staram się przemycić trochę „science” pod kołderką z „fiction”.

Jak podkreśla doktorant, na konwentach brakowało mu angażujących prelekcji popularnonaukowych w luźnym stylu.

– Jeśli już w programie pojawiały się wystąpienia o naukowej tematyce, to zazwyczaj miały bardziej formę wykładu dla studentów pierwszego roku niż angażującej widownię prelekcji pełnej humoru – tłumaczy.

Do tej pory m.in. na poznańskim Pyrkonie, wrocławskich Dniach Fantastyki i innych fandomowych konwentach oraz podczas prelekcji… w pubach opowiadał więc np. o tym, jak (nie)żyć w kosmosie, naukowych granicach magii czy starożytnych kosmitach i antycznych Lechitach, a zatem teoriach spiskowych w kontekście wiedzy naukowej.

W 2022 r. połączył siły z przyjacielem, Arkiem Drabikiem, także absolwentem PWr, i razem stworzyli podcast i kanał „Nauka po głębszym”, który wciąż rozwijają.

Na co dzień Maciej Lipok pracuje w zespole naukowym NONA, prowadzonym przez dr hab. inż. Joannę Olesiak-Bańską, prof. uczelni, działającym w Instytucie Materiałów Zaawansowanych oraz w projekcie badawczym Sonata Bis „Nanoklastry Złota o zdefiniowanej liczbie atomowej jako nowe znaczniki w mikroskopii jedno- i wielofotonowej”.

Pracuje nad doktoratem (pod opieką prof. Olesiak-Bańskiej) na temat właściwości optycznych chiralnych heterostruktur z nanocząstkami złota. Prowadzi też liczne badania związane z nowymi metodami obrazowania złogów amyloidowych powiązanych m.in. z chorobą Alzheimera.

Specjalizuje się w badaniu właściwości optycznych nanomateriałów oraz budowaniu układów do tego służących. W trakcie swoich badań zaprojektował i zbudował m.in. jeden z pierwszych układów do pomiarów wzbudzonej wielofotonowo kołowo spolaryzowanej luminescencji.

lucy