Stypendia motywacyjne, udział w interdyscyplinarnych zespołach badawczych, zagraniczne wyjazdy i ciekawe publikacje naukowe – takie możliwości daje realizowany na Politechnice Wrocławskiej program studiów doktoranckich „BioTechNan”.

Uczestniczą w nim także doktoranci z uczelni partnerskich, czyli Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Dwa lata temu uczelnie wspólnie uruchomiły nowe studia doktoranckie, oferujące prowadzenie szerokiego spektrum badań interdyscyplinarnych. Uczestniczy w nim 30 doktorantów, którzy przygotowują rozprawy doktorskie z zakresu nauk chemicznych, fizycznych, biologicznych i medycznych. Wśród nich jest 15 osób z Wydziału Chemicznego PWr.

Szybkie tempo pracy

– Udział w projekcie to dla doktorantów szansa, ale też spore wyzwanie – mówi prof. Jarosław Myśliwiec z Wydziału Chemicznego, kierownik projektu. – Uczestnicy muszą zmierzyć się z wysiłkiem prowadzenia złożonych prac badawczych o interdyscyplinarnym charakterze. Wiąże się to koniecznością stałego aktualizowania wiedzy i ciągłego rozwijania umiejętności badawczych. Do tego obrona pracy doktorskiej powinna nastąpić w okresie realizacji projektu, co wymaga ogromnego zdyscyplinowania i wytrwałości.

Doktoranci w ramach projektu otrzymują dodatkowe stypendium naukowe. Środki w kwocie 2 tys. zł są wypłacane comiesięcznie w trakcie całego okresu studiów. Ze stypendium można finansować wszelkie cele związane z realizacją doktoratu: sprzęt, pomoce naukowe, wyjazdy na konferencje czy przygotowanie publikacji.

– Cieszy nas to, że prace badawcze doktorantów nabierają tempa, także dzięki przyznanemu stypendium – mówi prof. Myśliwiec – Widać to zwłaszcza po powiększającym się dorobku naukowym. Niemal każdy z uczestników ma już na koncie publikację artykułu w czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej. Angażują się także w przygotowanie publikacji popularnonaukowych, i to nawet z tak nietuzinkowych tematów jak filozofia przyrody – dodaje kierownik projektu.

Tematy realizowane przez doktorantów na Wydziale Chemicznym mają bardzo interdyscyplinarny charakter. Niedawno ukazała się publikacja w „Nature” o historii DNA i RNA, ale są to także zagadnienia dotyczące związków, w których uzyskuje się wzmocnienie światła formie zagregowanej, wykorzystania zimnej plazmy w medycynie czy np. celulozy jako matrycy dla nanocząstek plazmonicznych.

Zagraniczne staże i konferencje

Stypendium to nie jedyna forma wsparcia w projekcie. Oprócz tego, doktoranci mogą wyjechać na staż naukowy do wybranego ośrodka naukowo-badawczego. Dotychczas gościli choćby na Uniwersytecie Florenckim, Technicznym Uniwersytecie w Delft (Holandia) czy Uniwersytecie Colorado w Boulder (USA). Pandemia pokrzyżowała niestety większość tegorocznych wyjazdów, dlatego wciąż  w planach są staże w renomowanych jednostkach naukowo-badawczych we Francji, Niemczech i Hiszpanii. Wszyscy uczestnicy prezentują wyniki swoich prac podczas międzynarodowych konferencji naukowych.

– Doktoranci regularnie pojawiają się na dorocznych konferencjach z cyklu Wrocław Scientific Meetings, organizowanych przez Uniwersytet Medyczny i będących spotkaniami młodych naukowców z całego świata – wylicza prof. Myśliwiec. – Liczna reprezentacja uczestników projektu uczestniczyła w międzynarodowej konferencji PhoBiA Annual Nanophotonics International Conference „PANIC 2019”, skupiającą naukowców z obszarów chemii, fotoniki, fizyki i biologii. W tym roku młodzi naukowcy są aktywni także podczas wydarzeń organizowanych w trybie online, np. podczas konferencji dotyczącej szeroko pojmowanej fizyki i chemii materii skondensowanej, zorganizowanej przez uczelnie z Hiszpanii: Universidad Autónoma de Madrid i Escuela Politécnica Superior.

Badania na styku biologii i medycyny

Realizacja projektu przebiega sprawnie także w jednostkach partnerskich. Uczestnicy projektu z Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN prowadzą badania na styku nauk biologicznych i medycznych. Przygotowywane przez nich rozprawy doktorskie dotyczą m.in. chorób przewodu pokarmowego, projektowania leków o potencjale przeciwnowotworowym, charakterystyki komórek towarzyszącym rakom gruczołu piersiowego.

Bardzo zróżnicowane są projekty doktorantów Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy pracują m.in. nad nowatorską terapią nowotworu trzustki, a także wyjaśnieniem mechanizmów aktywności biologicznej biosurfaktantów. Te związki pochodzenia biologicznego wykazują działanie przeciwgrzybiczne i przeciwnowotworowe, co daje szerokie możliwości ich wykorzystania. Interesujące wyniki przynosi też analiza kopalnego DNA ze szczątków nornika północnego, gryzonia z epoki plejstocenu. Pozyskane dane pozwolą na przetestowanie hipotez dotyczących ewolucji ssaków.

Ciekawe prace są także udziałem doktorantów Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jedna z uczestniczek bada produkcję związków o zastosowaniu medycznym z odpadowego glicerolu. W przyszłym roku planuje odbyć staż naukowy na Monash University w Australii, gdzie dzięki wieloletniemu doświadczeniu tamtejszych naukowców ma szansę w znacznym stopniu poszerzyć swoją wiedzę w tym temacie.

Realizacja projektu potrwa do 2023 r. Do tego czasu przed uczestnikami jeszcze wiele wyzwań, a wśród nich największe, czyli uzyskanie stopnia doktora.

– Liczymy, że udział w projekcie, sprawi, że doktoranci niebawem zasilą grono doktorów wrocławskich uczelni  – podsumowuje prof. Myśliwiec – Satysfakcja młodych badaczy i przekonanie ich do kontynuowania kariery naukowej to niemierzalne, a równie istotne efekty tego przedsięwzięcia.

*******

Projekt „BioTechNan – Program Interdyscyplinarnych Środowiskowych Studiów Doktoranckich KNOW z obszaru Biotechnologii i Nanotechnologii” jest realizowany z udziałem dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. Więcej informacji na stronie projektu.