Hubert Jamry, absolwent Wydziału Inżynierii Środowiska i doktorant Szkoły Doktorskiej PWr zdobył I miejsce w XXII edycji konkursu Wrocławska Magnolia. Nagradzane są w nim prace magisterskie, które mogą poprawić jakość życia mieszkańców Wrocławia.

Wrocławska Magnolia to konkurs dla absolwentów wrocławskich uczelni publicznych i niepublicznych, którzy w swoich pracach magisterskich podejmują tematykę dotyczącą m.in. ochrony środowiska naturalnego – w tym głównie redukcji emisji dwutlenku węgla – jak również ochrony życia i zdrowia człowieka oraz zagospodarowania terenów zielonych w mieście.

– Chcemy zachęcić młodych ludzi piszących prace magisterskie, aby pamiętali o mieszkańcach Wrocławia i zajmowali się sprawami, które są dla nich ważne. Pomysły wielu laureatów poprzednich edycji zostały już zrealizowane. Niektóre zrobiły nawet karierę międzynarodową, np. praca absolwenta Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej dotycząca ocieplania budynków zabytkowych, których nie można obłożyć styropianem i zatynkować – mówił dr Jacek Ossowski z Wrocławskiego Wrocławskim Centrum Akademickim.

W tegorocznej edycji oceniano dyplomy z roku 2023/2024. Wpłynęły 22 aplikacje z ośmiu uczelni, a Politechnika Wrocławska ma aż troje laureatów. Pierwsze miejsce w konkursie zdobył Hubert Jamry, a na trzecim miejscu ex aequo znaleźli się Michał Waliduda, absolwent Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego, a obecnie również doktorant w Szkole Doktorskiej PWr i Wodnego oraz Katarzyna Dudek, która ukończyła Wydział Inżynierii Środowiska.

Analiza systemu odprowadzania wód opadowych i roztopowych

Hubert Jamry jest absolwentem kierunku inżynieria środowiska na W7, a obecnie doktorantem w Szkole Doktorskiej PWr.

Swoją pracę magisterską „Weryfikacja elementów systemu odprowadzania wód opadowych i roztopowych w zlewni miejskiej z wykorzystaniem modelowania hydrologicznego” przygotował pod kierunkiem dr. inż. Marcina Wdowikowskiego.

– Analizowałem w niej efektywność tych systemów pod kątem odprowadzania wód opadowych i roztopowych z wykorzystaniem modelowania hydrologicznego, w kontekście zwiększającej się zabudowy mieszkaniowej na jednym z obszarów tzw. sypialni Wrocławia. W tym celu użyłem oprogramowania SWMM (Storm Water Management Model) do symulacji przepływów wody w systemie rzek oraz SCALGO Live Poland do analizy hydrologicznej na szerszą skalę z wykorzystaniem danych przestrzennych – tłumaczy laureat.

Temat wybrał z uwagi na rosnące wyzwania związane z urbanizacją i jej wpływem na gospodarkę wodną. Problemy związane z odprowadzaniem wód opadowych oraz możliwość występowania podtopień czy powodzi są istotnym zagadnieniem, zarówno ze względu na zmiany klimatyczne, jak i rozwój infrastruktury oraz rosnącą urbanizację.

– Istniejąca infrastruktura rowów i rzek jest na granicy przepustowości i Wody Polskie są zmuszone do wydawania bardzo rygorystycznych warunków odprowadzenia wód opadowych dla kolejnych osiedli, których stale przybywa. Interesuję się również nowoczesnymi technikami modelowania hydrologicznego, a połączenie tych dwóch obszarów wydało mi się ciekawym, nowym tematem badawczym – wyjaśnia.

Największym wyzwaniem w przygotowaniu pracy było zbudowanie precyzyjnego modelu hydrologicznego opartego na rzeczywistych danych. Zarówno zbieranie odpowiednich danych terenowych, jak i ich integracja w programach SWMM i SCALGO Live, wymagały sporej precyzji i znajomości technicznych aspektów.

– Dodatkowo modelowanie hydrologiczne to złożony proces, który wymagał testowania różnych scenariuszy, aby uzyskać jak najdokładniejsze wyniki odzwierciedlające rzeczywiste warunki w zlewni – dodaje Hubert Jamry.

Budynek pasywny jeszcze bardziej opłacalny

Michał Waliduda, laureat trzeciego miejsca w konkursie, swoją pracę „Analiza materiałowo-ekonomiczna sposobów realizacji pasywnego domu jednorodzinnego” przygotował pod opieką dr. inż. Łukasza Nowaka z Katedry Budownictwa Ogólnego.

– Zająłem się analizą rozwiązań konstrukcyjnych i izolacyjnych pod kątem kosztów, czasu realizacji oraz efektywności energetycznej. Na podstawie otrzymanych wyników opracowałem najkorzystniejsze warianty budynków pasywnych, które następnie poddałem ocenie porównawczej. Zastosowałem autorską metodykę analityczną, która może być wykorzystywana do optymalizacji decyzji projektowych w kontekście budownictwa niskoenergetycznego – wyjaśnia laureat.

Jak tłumaczy, tą tematyką zajął się w związku z rosnącą tendencją szeroko pojętego budownictwa, zmierzającego w kierunku energooszczędności i związanymi z tym wymaganiami prawa budowlanego.

Największym wyzwaniem w prowadzonych badaniach było zintegrowanie aspektów technicznych, ekonomicznych z uwzględnieniem wpływu energetycznego oraz zgodności z wytycznymi budownictwa pasywnego w jednym modelu oceny.

– Konieczne stało się znalezienie kompromisu pomiędzy kosztem, czasem realizacji a efektywnością energetyczną. Projekt wymagał analizy dużej liczby wariantów w spójnej metodyce. Istotna była też zgodność z realiami rynku budowlanego – tłumaczy absolwent W2.

Analiza wykazała, że odpowiednio dobrane materiały mogą nie tylko obniżyć nakłady inwestycyjne, ale także skrócić sezon grzewczy, w zwycięskim wariancie do około trzech miesięcy, co realnie przekłada się na niższe koszty eksploatacyjne i redukcję emisji CO2. Praca potwierdziła, że zintegrowana metodologia oceny pozwala efektywnie wspierać procesy decyzyjne w projektowaniu budynków, zwiększając ich opłacalność oraz ograniczając negatywny wpływ na środowisko.

Jak przygotować miasta do zmian klimatycznych?

Trzecie miejsce w konkursie zdobyła także Katarzyna Dudek, absolwentka Wydziału Inżynierii Środowiska. Swoją pracę „GIS w planowaniu adaptacji do zmian klimatycznych” przygotowała pod opieką dr inż. Urszuli Miller z Katedra Biologii Środowiskowej i Ochrony Atmosfery.

– Moja praca magisterska koncentruje się na analizie możliwości wykorzystania narzędzi GIS (systemów informacji geograficznej) w planowaniu adaptacji miast do zmian klimatycznych, a jako studium przypadku wybrałam Wrocław – tłumaczy laureatka. – W części teoretycznej przedstawiłam, jak GIS może wspierać działania adaptacyjne w kontekście miejskiej wyspy ciepła, pokrycia terenu roślinnością, zagrożenia powodzią miejską, zanieczyszczeń powietrza, oceny ryzyka i wrażliwości klimatycznej oraz w opracowywaniu opcji adaptacyjnych – dodaje.

W części badawczej nasza absolwentka przeprowadziła wielokryterialną analizę przestrzenną (WLC) z wykorzystaniem metody AHP, aby zidentyfikować obszary Wrocławia szczególnie narażone na skutki zmiany klimatu. Następnie dla wybranego obszaru – osiedla Plac Grunwaldzki – zaproponowała konkretne działania adaptacyjne z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury, edukacji i informacji społecznej oraz zarządzania sytuacjami kryzysowymi (fale upałów).

Tym samym praca dostarcza narzędzi do diagnozy lokalnych zagrożeń klimatycznych i wskazuje, jak działania adaptacyjne można lokalnie dopasować do warunków i potrzeb mieszkańców. Efektem jest model podejścia, który może być inspiracją również dla innych miast w Polsce, stojących przed podobnymi wyzwaniami.

– Temat zrodził się z połączenia moich zainteresowań oraz obserwacji aktualnych wyzwań, przed jakimi stoją miasta. Już podczas studiów inżynierskich na kierunku gospodarka przestrzenna nauczyłam się postrzegać przestrzeń jako zasób wymagający mądrej ochrony. Przekonałam się, jak istotne jest planowanie zrównoważonego rozwoju, szczególnie w kontekście ograniczonych zasobów i rosnących presji środowiskowych – wyjaśnia Katarzyna Dudek.

Jak przyznaje, najtrudniejszym etapem było opracowanie metodologii analizy – takiej, która z jednej strony byłaby rzetelna, a z drugiej możliwa do wykonania przy ograniczonym dostępie do danych. Choć skorzystała z danych dostępnych publicznie i z otwartych źródeł, szybko okazało się, że są one często niepełne lub zbyt ogólne. To pokazuje, jak ważne jest, aby miasta same aktywnie gromadziły dane na potrzeby planowania adaptacji, co obecnie niestety nie jest standardem.

Praca potwierdziła, że narzędzia GIS są niezwykle przydatne w adaptacji miast do zmian klimatycznych – zarówno przy analizie danych przestrzennych, jak i w planowaniu konkretnych działań. GIS pozwala identyfikować najbardziej zagrożone obszary, analizować czynniki ryzyka, monitorować zmiany i projektować rozwiązania dostosowane do lokalnych warunków.

– Dla Wrocławia wskazałam, że około 7% powierzchni miasta to obszary szczególnie wrażliwe, często intensywnie zabudowane i powiązane z codziennym życiem mieszkańców. Ich adaptacja nie może być ogólnikowa – wymaga podejścia lokalnego, z analizą konkretnych potrzeb, problemów i funkcji każdego obszaru – tłumaczy.

Zaproponowane w pracy działania – od zielono-niebieskiej infrastruktury, przez działania edukacyjne, po zarządzanie kryzysowe – pokazują, że adaptacja to nie tylko techniczne rozwiązania, ale też odpowiednie zarządzanie i świadoma polityka miejska. Zidentyfikowane zostały również tereny o szczególnej wartości przyrodniczej, które powinny być objęte ochroną i zaplanowane z myślą o zachowaniu ich naturalnego charakteru.

Organizatorem konkursu jest prezydent Wrocławia, a za jego realizację odpowiada Biuro Współpracy z Uczelniami Wyższymi – Wrocławskie Centrum Akademickie w Urzędzie Miejskim Wrocławia.

Laureaci XXII edycji konkursu Wrocławska Magnolia:

• I miejsce – Hubert Jamry (Politechnika Wrocławska),
• II miejsce – Katarzyna Grześkowiak i Oliwia Olbińska (obie z Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu)
• III miejsce – Michał Waliduda, Katarzyna Dudek (oboje z Politechniki Wrocławskiej), Karolina Kelner (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu),
• Wyróżnienia – Klaudia Kotowska (Uniwersytet Wrocławski), Łukasz Martowski (Uniwersytet Medyczny im Piastów Śląskich we Wrocławiu), Karolina Bendowska (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu).

mic