Debata oksfordzka organizowana na Politechnice Wrocławskiej to od siedmiu lat stały punkt programu Dolnośląskiego Festiwalu Nauki. W tym roku młodzież licealna dyskutowała o tolerancji

Do pojedynku na słowa i argumenty stanęła drużyna z I Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Bystrzycy Kłodzkiej oraz uczniowie XII Liceum Ogólnokształcącego  im. Bolesława Chrobrego z Wrocławia. Publicznie spierali się na temat tego, jak powinna wyglądać tolerancja.

Prawo czy akceptacja i wyrozumiałość?

Liceum z Bystrzycy Kłodzkiej reprezentowali zawodnicy: Aleksandra Mądrzańska, Bartosz Wójtowicz i Aniela Dobecka, pod opieką nauczycielki Ewy Magierowskiej. Bronili oni tezy, że w sztuce tolerancji najważniejsze są wyrozumiałość i akceptacja. Innego zdania byli ich przeciwnicy – Marcin Nowicki, Piotr Pawlus i Jakub Nowak (przygotowani przez nauczycielkę historii i wiedzy o społeczeństwie Annę Wąsiel-Alberską). Uczniowie z Wrocławia za najistotniejsze w kwestii tolerancji uznali prawa i obowiązki.

Zmagania dysputantów oceniała rada mędrców w składzie: prof. Adam Jezierski, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. Andrzej Dziedzic, prorektor ds. nauczania Politechniki Wrocławskiej, a także Grzegorz Dzik – prezes zarządu firmy Impel, dr Jacek Ossowski, przewodniczący Rady Miejskiej oraz Marek Woron - kanclerz Loży Dolnośląskiej BCC. Nad przebiegiem debaty czuwał jej marszałek – prof. Bogusław Bednarek z Uniwersytetu Wrocławskiego.

- Pamiętajmy, że debata oksfordzka rządzi się ściśle określonymi prawami – mówił marszałek, dodając, że tegoroczny temat jest niezwykle istotny ze względów moralnych, jak i intelektualnych. Podkreślił, że w wystąpieniach uczestników są oceniane wartości logiczne i argumentacja, ale także forma i sposób mówienia. - Wystąpienia publiczne to swego rodzaju teatrum, na które składa się wiele czynników jak gestykulacja, tembr głosu czy mimika – wyjaśniał wykładowca z UWr.

Jedno nie wyklucza drugiego

Każda ze stron rozpoczęła swoje wypowiedzi od  próby zdefiniowania podstawowych pojęć, jak tolerancja, akceptacja i wyrozumiałość. Uczniowie wskazywali też subtelne różnice znaczeniowe. Wyjaśniali, że społeczeństwa boją się każdej inności – etnicznej, religijnej czy seksualnej. Zespoły wysuwały argumenty poparte różnymi przykładami, m.in. stosunek państwa polskiego do przyjmowania uchodźców, ataki na pisarkę Olgę Tokarczuk w związku z „Księgami Jakubowymi” czy „nieludzkie” podejście komisji orzekających o niepełnosprawności.

– Akceptacja i wyrozumiałość to indywidualne cechy, które stoją u podstaw tolerancji, to postawy, których trzeba uczuć od najmłodszych lat – przekonywali uczniowie z Bystrzycy Kłodzkiej. Z kolei błyskotliwi adwersarze z Dwunastki przytaczali przykłady aktów prawnych, które już w odległej przyszłości sankcjonowały np. tolerancję religijną (choćby Akt Konfederacji Warszawskiej z 1573 roku). Pytali też swoich przeciwników o konkretne pomysły na to, jak można uczyć ludzi np. akceptacji. - My nie wykluczamy tych wartości jako istotnych składowych tolerancji, ale to prawo obowiązujące wszystkich powinno regulować tak ważną kwestię. Dla naszego wspólnego dobra – mówili uczniowie z Wrocławia. Pytali też o granice tolerancji i podkreślali, że nie mogą o nich decydować indywidualne cechy jednostki. –  W świetle prawa wszyscy są równi – stwierdzili w mowie końcowej wrocławscy uczniowie.

Prof. Bednarek wygłosił mini wykład o kryptotolerancji na podstawie dzieł Andrzeja Frycza Modrzewskiego, polskiego myśliciela z XVI wieku.

Rada mędrców uznała, że drużyna z XII LO skuteczniej broniła swojej tezy, zdobywając 308 punktów. Zespół I LO w Bystrzycy Kłodzkiej otrzymał 267 punktów.

Debata oksfordzka, która odbyła się 25 września w auli PWr, jest jedną z imprez wiodących Dolnośląskiego Festiwalu Nauki. W środę (27 września, o godz. 11) nastąpi oficjalne zakończenie tegorocznej edycji festiwalu. Gościem gali finałowej będzie słynny bramkarz polskiej reprezentacji Jerzy Dudek. Więcej szczegółów tutaj.

ISZ