– Popularyzacja nauki stwarza ogromne pole do działania i rozwoju. Pobudza ciekawość o wszystkim, co związane jest z naszym istnieniem, marzeniami, potrzebami człowieka. Stymuluje również do zaspokajania potrzeb, które stanowią istotny czynnik naszego rozwoju, postrzegania i definiowania otaczającej nas rzeczywistości – pisze prof. Jadwiga Sołoducho, koordynatorka Dolnośląskiego Festiwalu Nauki w regionie

Regionalna edycja DFN w swoich założeniach podtrzymuje tradycję spotkań, angażuje do współpracy podmioty życia społeczno-gospodarczego, szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne i środowiska naukowe.

Tegoroczny festiwal ukazał piękno nauki w jej najprostszej formie, tak by mogła zafascynować odbiorców niezależnie od wieku i zainteresowań. Naukowe spotkania odbyły się we wrześniu w Legnicy, Lubinie i Zgorzelcu natomiast w październiku w Jeleniej Górze, Bystrzycy Kłodzkiej, Dzierżoniowie, Wałbrzychu, Ząbkowicach Śląskich i Głogowie.

Uroczystą oprawę otwarcia XIX Dolnośląskiego Festiwalu Nauki w regionie zapewniły występy artystyczne oraz pasjonujące wykłady inauguracyjne. Spotkania były prowadzone przez pracowników naukowych uczelni i zaproszonych specjalistów w formie wykładów, pokazów, instruktażu, ćwiczeń, dyskusji oraz konsultacji.

Tradycyjnie już w Legnicy pasjonujące były wykłady o tematyce medycznej – „Żelazne zdrowie, czyli dlaczego nasz organizm potrzebuje żelaza?”, „Po co nam szczepionki i czy należy się ich bać - wakcynologia w pigułce”, „Parszywa dwunastka, najgroźniejsze wirusy świata”.

Natomiast badaniom nad  zachowaniami człowieka i wpływie środowiska  poświęcony był wykład „Margaret Mead wybitna badaczka etnografii dzieciństwa”. Pokaz treningu fitness - „Zdrowe ciało” zainteresował z kolei osoby dbające o dobrą kondycję, postawę, sylwetką i nie tylko. Dla zainteresowanych urodą, profesjonalnych porad udzielała specjalistka.

W Legnicy nie mogło także zabraknąć pokazów chemicznych, które pobudzały wyobraźnie i wzbogacały wiedzę o świecie reakcji chemicznych. Pokaz „Chemia eksperymentalnie” zgromadził tłumy miłośników chemii doświadczalnej.

W Lubinie,  mieście czołowych producentów miedzi i srebra na świecie, niezwykle fascynujące były spotkania z cyklu człowiek z pasją: „Ocalić od zapomnienia - Historia lubińskiego pieniądza i ciekawostki mennicze” przygotowane przez Lubińskie Towarzystwo Numizmatyczne.       

Lubiński  - Unikids jest jednym z 18 uniwersytetów dziecięcych działających w Polsce. Rektor Uczelni Zawodowej Zagłębia Miedziowego objął tą inicjatywę honorowym patronatem. Unikids po raz kolejny  przygotował  ciekawe wykłady i warsztaty - „Początki chemii - o atomach”, „Pokazy chemiczne”, „Pokazy fizyczne”.

W bogatym repertuarze znalazły się między innymi „Warsztaty tybetańskie - w Krainie Wiecznego Śniegu” i „Warsztaty afrykańskie - twarze Afryki”. Uczestnicy festiwalu mogli się również dowiedzieć, że chorobami przenoszonymi przez zwierzęta można się zarazić zarówno podczas zabawy w piaskownicy, na spacerze czy przy sprzątaniu kociej kuwety. Wykład „O groźnych chorobach odzwierzęcych i ich zapobieganiu” wyjaśnił co robić, aby ustrzec się przed różnymi chorobami odzwierzęcymi. W Lubinie nie zabrakło także zajęć z zakresu systemów obronnych państwa.

W Zgorzelcu festiwal otworzył wykład „Początki chemii – o atomach” - przecież chemia to wiodąca nauka badająca naturę i właściwości substancji. Kolejne spotkania dotyczyły m.in. genetycznie modyfikowanej żywności i bezpieczeństwa narodowego. Niezwykle ciekawy był również wykład tematyczny „70. Rocznica zakończenia II wojny światowej - doświadczenia, wnioski i skutki”, który przypomniał ten ważny dla całej Europy moment.

Coraz istotniejszym elementem naszego życia jest dbanie o zdrowie, szczupłą sylwetkę, dobre samopoczucie. Wykłady „Nowe światełka nadziei w medycynie, Wyrwij kleszcza!... O chorobach odkleszczowych i ich zapobieganiu” i oczywiście” Ziarna wiedzy w miłości” budziły duże ogromne zainteresowanie.

W Jeleniej Górze powodzeniem wśród festiwalowej społeczności cieszyły się spotkania poświęcone tematyce ekonomicznej, społecznej i administracyjnej.

Ekonomia to nauka społeczna zajmująca się badaniem sposobów gospodarowania społeczeństw w różnych warunkach.  Co jest dobre w życiu gospodarczym Państwa, a co złe wskazywał wykład „Czy ekonomia to nuda? - Eksperymenty w ekonomii”. Z kolei na warsztatach „Negocjacje jako sztuka osiągania celu” przybliżono ten niezwykle trudny proces, który często jest niezbędnym elementem procedury prowadzącej do podpisania umów gospodarczych czy wypracowania określonych stosunków pomiędzy partnerami gospodarczymi.

W kolejnym mieście Dolnego Śląska - Bystrzycy Kłodzkiej proponowana tematyka dotyczyła m.in. innymi badania ciał niebieskich, zjawisk zachodzących poza Ziemią oraz oddziaływujących w jej atmosferze („Przenośne planetarium - nowoczesne narzędzie edukacji astronomicznej”, „Sekrety gwiazd i Wielkiego Wybuchu”, „Słońce - nasza gwiazda”, „Gwiazdy i gwiazdozbiory”).

Wśród poruszanych zagadnień znalazły się także różne schorzenia fizyczne i psychiczne mające związek ze spożywaniem sacharozy. Nadmiar cukru wywiera bowiem negatywny efekt na funkcjonowanie mózgu, powoduje również spadek zdolności oceny i zapamiętywania. O tym wszystkim można się było dowiedzieć na wykładzie „Czy cukier jest tylko słodki, rola węglowodanów i im podobnych cząsteczek w organizmach żywych”.

Niezwykle interesującą propozycją festiwalu w Dzierżoniowie był wykład „O pożytkach z błędów”. Była to lekcja o błędach, które popełniali (i nadal popełniają) naukowcy oraz nauka.

W Dzierżoniowie podziwiano też bogaty świat chemii. Licznie przybyła młodzież była zafascynowana tematycznymi propozycjami oraz pokazami „Zbierz plony swojej wiedzy chemicznej – nie pozwól, aby były to żniwa!”, „Czy komputery pomagają w zrozumieniu chemii?”, „Dlaczego dziś brunetki mogą być blondynkami? Odkrywamy chemię kosmetyków do włosów”.

Tematyka festiwalowych spotkań w Wałbrzychu, ważnym ośrodku przemysłowym, naukowym i akademickim była różnorodna.  Rok 2016 Senat RP ustanowił rokiem Henryka Sienkiewicza, a wpływ języka Sienkiewicza na współczesną polszczyznę jest trudny do przecenienia. Podczas festiwalu odbyła prezentacja poświęcona pisarzowi, który w czasach zniewolenia pisał dla pokrzepienia serc.

Część prezentacji poświecono m.in. chorobom oraz sposobom ich zapobiegania, dobremu odżywianiu, znaczeniu chemii i meteorom - nieoczekiwanym gościom z nieba.

Robotyka,  interdyscyplinarna dziedzina nauki działająca na pograniczu mechaniki automatyki, elektroniki i informatyki jest popularna. Pokaz dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych „Robotyka jest prosta” pozwolił zrozumieć zagadnienia odpowiadające za rozwój technologii oraz wykorzystać wiedzę, aby wykreować inteligentne urządzenia, które potrafią chodzić, mówić a nawet podejmować decyzje.

Wykład inauguracyjny festiwalu nauki w Ząbkowicach Śląskich „Wpływ nauki na rozwój sportu strzeleckiego” prowadziła dwukrotna mistrzyni olimpijskiej Renata Mauer-Różańska, specjalistka w strzelaniu z karabinu.

Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się także różnotematyczne pokazy. Instruktor modelarstwa lotniczego i szkutniczego podczas warsztatów dla młodzieży „Jak lata latawiec” wyjaśnił istotę tego procesu.

W propozycjach programowych nie zabrakło oczywiście akcentu chemicznego, tym razem w postaci m.in. wykładów „Alkaloidy - naturalne związki organiczne” i „Kolorowe ziarenka wiedzy - wielobarwne reakcje chemiczne”.

Ruch jest podstawowym czynnikiem kształtującym sprawność fizyczną,  postrzegany jako jeden z przejawów aktywności człowieka. Ruch może służyć rozrywce własnej lub innych, ma podnosić poziom sprawności fizycznej, wpływać na osiągnięcie specjalizacji sportowej oraz emocje współzawodnictwa. Wykłady festiwalowe „Bezpieczeństwo w sportach zimowych na przykładzie snowboardu”, „Kitesurfing - nowoczesny sport wodny dla wszystkich”, „Trening mięśni brzucha i innych w oparciu o współczesne trendy muzyczne – aerobik” jeszcze bardziej przybliżyły różne, modne obecnie dyscypliny sportowe.

Propozycje festiwalowe w Ząbkowicach Śląskich to również liczne wykłady o zdrowiu, umiejętności włączenia się w realizację zadań profilaktyki i ochrony zdrowia, instytucji samorządowych, społecznych i prywatnych funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia. Nie zabrakło tak popularnych również dla przedszkolaków eksperymentów – „Maluch eksperymentuje”.

Głogów miasto usytuowane w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym słynie m.in. z prawdziwego skarbu – kilkudziesięciu tysięcy starych monet odkrytych podczas prac wykopaliskowych w 1987 r. O monetach polskiego i obcego pochodzenia oraz innych bogactwach Głogowa dyskutowano podczas spotkań i zwiedzania wystaw w Muzeum Archeologiczno-Historycznym.

Propozycje festiwalowe przybliżyły też głogowianom chemię i fizykę, a więc dziedziny nauki, które się nawzajem przenikają i często trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się jedna, a zaczyna druga.

Chcąc zachęcić do nauki szczególnie ludzi młodych, należy naukę i jej osiągnięcia popularyzować. Zachęcanie do nauki i wzbudzanie zainteresowania nią nie jest proste, wymaga przekształcenia wiedzy trudnej i rozległej w wiedzę prostą i praktyczną, dostosowaną do potrzeb, percepcji i możliwości intelektualnych każdego ucznia i studenta.

XIX Dolnośląski Festiwal Nauki w regionie podtrzymuje tradycję spotkań i otwartej wymiany myśli, dał  on możliwość udziału w kilkuset ważnych wydarzeniach. 

Tegoroczne spotkania z nauką oferowały ponad 560 imprez, w których wzięło udział ponad 50 tys. gości.

prof. Jadwiga Sołoducho Pełnomocnik Środowiskowego Koordynatora w regionie