Grupa pracowników Wydziału Mechanicznego we współpracy z CWINT rozpoczęła prace nad trzema projektami, które pomogą naukowcom np. w poszukiwaniu partnerów do wspólnych projektów czy miejsca, w którym mogliby skorzystać z potrzebnej im infrastruktury. Są finansowane w ramach unijnego programu Interreg Europa Centralna.

Za realizację projektów odpowiadają pracownicy Wydziału Mechanicznego: dr inż Mariusz Cholewa, dr inż. Maria Rosienkiewicz, dr inż. Joanna Helman i Aneta Gardyńska.

W pierwszym z projektów – „SYNERGY” – liderem przedsięwzięcia jest kierowane przez prof. Edwarda Chlebusa Centrum Zaawansowanych Systemów Produkcyjnych CAMT z Wydziału Mechanicznego PWr. W inicjatywie uczestniczy siedmiu partnerów z sześciu krajów. Poza PWr to także austriacka firma Profactor, niemieckie Uniwersytet Techniczny w Chemnitz – Klaster MERGE i Instytut Technologiczny w Karlsruhe (KIT), słoweński Instytut Józefa Stefana, chorwacki park technologiczny Step Ri i włoskie Centrum Badań i Innowacji Technologicznych (CRIT).

Wspólnie zajmą się trzema głównymi obszarami: technologiami przyrostowymi (zwanymi popularnie drukiem 3D), mikro- i nanotechnologiami oraz związanymi z nimi procesami i materiałami, a także szeroko pojętym Przemysłem 4.0 (a zatem m.in. automatyzacją, Internetem Rzeczy czy chmurami obliczeniowymi).

By projekty nie trafiały do szuflady

– Naszym pierwszym zadaniem jest analiza zakończonych projektów dotyczących tych obszarów, które zrealizowano w ostatnich latach w krajach uczestniczących w programie. Musimy zebrać informacje nie tylko o tym, jakie to były projekty, ale także czy ich efektem było powstanie jakichś produktów albo technologii gotowych do wdrożenia oraz patentów – opowiada dr inż. Maria Rosienkiewicz z CAMT. – Przeanalizujemy kilkaset projektów, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, finansowanych przez uczelnie, prywatne firmy, narodowe granty czy Unię Europejską. Wszystko po to, by stworzyć bazę informacji o tym, co dzieje się w kwestii rozwijania tych technologii w Europie Centralnej. Planujemy stworzyć narzędzie do „matchmakingu” projektów, czyli aplikację, w której każdy naukowiec i przedsiębiorca będzie mógł sprawdzić, jakie projekty podejmowane są na danej uczelni w kwestii technologii przyrostowych, kto za nie odpowiada itp. Każdy będzie mógł też z czasem samodzielnie wprowadzić informacje o swoim projekcie i szukać partnerów z podobnych branż.

Kolejnym krokiem w projekcie ma być powołanie trzech konsorcjów (po jednym dla każdego z obszarów wymienionych w programie), czyli zespołów naukowców, instytucji i firm, które mogłyby i chciałyby stworzyć sieć współpracy, by razem szukać możliwości wspólnych działań. Dla nich partnerzy programu będą organizować seminaria, szkolenia i inne spotkania o różnym charakterze, które mają im pomóc w lepszym poznaniu się i rozpoczęciu wspólnych inicjatyw. Będą to zarówno regionalne warsztaty, jak i spotkania w międzynarodowym gronie.

- Największym wyzwaniem będzie zbudowanie platformy internetowej dla uczestników programu, a zatem z jednej strony naukowców, doktorantów i studentów, a z drugiej przedstawicieli biznesu. Chcemy zachęcić do współpracy zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa, w tym spin offy i start-upy – opowiada dr Rosienkiewicz. – Platforma ma im w możliwie najlepszy sposób ułatwiać wspólne działania. Dlatego będzie miała narzędzia do crowdfundingu, crowdsourcingu, microworkingu (w dużym uproszczeniu: wydzieleniu części zadań w dużym projekcie i zleceniu ich wykonania zewnętrznej firmie czy grupie naukowców), a także open innovation (czyli m.in. budowania sieci kontaktów czy dzielenia się wynikami badań i wynalazkami) oraz social product development (czyli zaangażowania zespołu wykwalifikowanych osób wewnątrz lub zewnątrz przedsiębiorstwa w rozwój produktu).

Jak podkreśla doktor Rosienkiewicz, partnerzy zaangażowani w projekt mają świadomość, jak wiele nawet najbardziej innowacyjnych projektów kończy w szufladzie, zamiast trafiać na rynek. Chcą więc zaproponować narzędzia i bazę danych istniejących projektów, by pomóc im do tych szuflad nie trafiać albo wyjść tym, które tam się już znalazły.

Projekt „SYNERGY” (Synergic Networking for innovativeness Enhancement of central European actors focused on high-tech industry) rozpoczął się w sierpniu tego roku i potrwa do lipca 2020 r. Szczegółowe informacje na jego temat na stronie internetowej.

Webatlas i hackhatony

Nasza uczelnia jest także partnerem w projekcie “NUCLEI” (Networks of Technology Transfer Nodes for Enhanced Open Innovation in the Central European Advanced Manufacturing and Processing Industry). Uczestniczy w nim dziesięć uczelni i instytucji otoczenia biznesu z Austrii, Czech, Niemiec, Włoch, Polski i Słowacji, a liderem jest włoska firma CRIT specjalizująca się we wspieraniu przedsiębiorstw w zakresie innowacji i transferu technologii.

Projekt skupia się na szeroko pojętych zaawansowanych technologiach wytwarzania – m.in. przemyśle motoryzacyjnym, automatyce i robotyce, branży elektronicznej, mechatronice oraz internecie i telekomunikacji. Zakłada zmianę podejścia firm działających w tych branżach z „lokalnego wsparcia” na stosowanie ponadnarodowej bazy wiedzy wspierającej innowacje w przedsiębiorstwach poza granicami ich regionu. Celem jest więc stworzenie jednego dużego środowiska współpracy – początkowo testowanego przez sto firm z sześciu regionów partnerskich, co w efekcie ma przyczynić się do zwiększenia więzi pomiędzy innowatorami poza ich regionami, skrócenia czasu wprowadzania wyników prac badawczo-rozwojowych i zwiększenia wydatków na badania i rozwój oraz patenty.

- Opracowujemy informacje dotyczące jednostek zajmujących się tymi konkretnymi technologiami w krajach partnerskich. Te dane trafią do webatlasu, dzięki czemu będzie wiadomo, kto się czym zajmuje, w jakiej części kraju i z jaką propozycją można się do niego zwrócić – tłumaczy dr inż. Joanna Helman z CAMT. – Ale to oczywiście nie wszystko. Jednym z najważniejszych elementów programu będą akcje pilotażowe, otwarte seminaria i inne spotkania takie jak szkolenia, warsztaty, prezentacje technologii, konferencje oraz hackathony i makeathony, czyli wydarzenia, w czasie których zespoły specjalistów albo np. studentów zjeżdżają w jedno miejsce i mają kilkadziesiąt godzin na rozwiązanie konkretnego problemu albo opracowanie jakiejś technologii. Pobudza to kreatywność, uczy współpracy i pozwala zintegrować się naukowcom i przedsiębiorcom z różnych krajów.
Pracownicy PWr zaangażowani w „NUCLEI” będą m.in. wspólnie z Politechniką Czeską w Pradze organizować makeathon, a samodzielnie także tzw. Innovation Week, czyli spotkania, warsztaty i prelekcje związane z innowacyjnością.

- Chcemy, by nie były to po prostu kolejne eventy o wszystkim i o niczym. Dlatego już dziś rozmawiamy z firmami w naszym regionie, badamy ich potrzeby i zastanawiamy się, jakie szkolenia i prelekcje mogą im pomóc – zaznacza doktor Helman. – Zainteresowanie jest bardzo duże.

„NUCLEI” rozpoczął się w lipcu 2016 r. i potrwa do końca 2018 r. Szczegóły na jego temat na stronie internetowej programu.

Czas na współpracę z sąsiadami

Trzeci z projektów to „TRANS3Net”, który łączy niemiecką Saksonię, polski Dolny Śląsk i czeski kraj ustecki (Ústecký kraj). Każdy z tych regionów reprezentuje trzech partnerów – uczelnia, instytucja otoczenia biznesu i przedstawiciele władz regionalnych. W naszym przypadku to Politechnika Wrocławska (a w jej imieniu CWINT), Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego i Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.

- Zaczynamy od zbudowania mapy promotorów transferu technologii w tych trzech regionach – opowiada dr Rosienkiewicz. – Bardzo często bowiem nie mamy pojęcia o tym, jakie projekty i technologie są rozwijane u naszych najbliższych sąsiadów, którzy dość naturalnie mogliby stać się naszymi parterami, choćby ze względu na bliskość geograficzną. Współpraca jest często utrudniona przez różnice kulturowe i rozbieżności w strukturach administracyjnych. Wychodzimy jednak z założenia, że naprzeciw tym trudnościom mogą wychodzić tzw. promotorzy transferu technologii, a zatem wszystkie osoby, jednostki, instytucje i organizacje uczestniczące w transferze wiedzy, czyli m.in. parki technologiczne, inkubatory czy brokerzy innowacji. Dlatego wokół nich skupimy swoje działania w tym projekcie, licząc na stworzenie międzynarodowej sieci współpracy tych promotorów. Zaproponujemy im m.in. udział w specjalistycznych szkoleniach, a przede wszystkim w spotkaniach z osobami i przedstawicielami instytucji zajmujących się podobną działalnością w Saksonii, na Dolnym Śląsku i w kraju usteckim.
W ramach programu organizowane są także spotkania dla przedstawicieli firm z branż uznanych za tzw. „regionalne inteligentne specjalizacje” w tych trzech regionach, a zatem z branży chemicznej i farmaceutycznej, żywności wysokiej jakości, surowców naturalnych i wtórnych oraz produkcji maszyn i urządzeń, a także obróbki materiałów.

- Zależy nam na stworzeniu silnych więzi i współpracy między promotorami transferu, a podmiotami sfery naukowej, gospodarczej i publicznej w tych trzech regionach – podkreśla dr Rosienkiewicz. – Wspólnie będziemy pracować nad metodami i narzędziami, umożliwiającymi wyeliminowanie zróżnicowanych przeszkód związanych z międzynarodową współpracą między nauką a przemysłem.

Szczegółowy plan spotkań w ramach „TRANS3Net” zostanie opracowany w najbliższych tygodniach. Właśnie trwają bowiem prace nad ich strategią i konkretnymi założeniami. Więcej na temat programu na stronie internetowej. Program rozpoczął się w lipcu 2016 r. i potrwa do czerwca 2019 r. Jego liderem jest Uniwersytet Techniczny w Dreźnie.

Lucyna Róg