Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk 5 grudnia wybrało nowych członków akademii. Wśród członków korespondentów jest 51 nowych uczonych, w tym prof. Marek Samoć i prof. Arkadiusz Wójs z Politechniki Wrocławskiej.

Członkostwo PAN jest dowodem najwyższego uznania, jakie może spotkać uczonego ze strony krajowego środowiska naukowego. To także jedna z najwyższych godności akademickich, która jest nadawa dożywotnio przez Zgromadzenie Ogólne PAN. Liczba członków akademii jest stała, to 350 profesorów reprezentujących wszystkie dyscypliny nauki.

Kandydatów zgłaszano prezesowi PAN do 31 lipca. Następnie swoje rekomendacje sformułowały wydziały PAN, reprezentujące różne dziedziny nauki. Ostateczną listę nominowanych przedstawiło Prezydium PAN, a decydujący głos należał do Zgromadzenia Ogólnego. Do grona członków rzeczywistych dołączyło 38 osób. W tym gronie znalazł się prof. Romuald Będziński, emerytowany pracownik Wydziału Mechanicznego PWr. Natomiast do grupy członków korespondentów przyjęto 51.

Średnia wieku nowych członków korespondentów to 59 lat. W tej grupie 24% to kobiety. Wybrani badacze reprezentują 9 ośrodków naukowych w Polsce.

Nowi członkowie PAN z Politechniki Wrocławskiej

Prof. Marek Samoć z Wydziału Chemicznego PWr jest specjalistą w dziedzinie chemii fizycznej, zajmuje się m.in. badaniami nad nowymi materiałami dla optoelektroniki i fotoniki. Materiały takie składają się z obiektów o rozmiarach nanometrycznych, których organizacja strukturalna może być ściśle kontrolowana. 

Naukowiec bada nanostruktury o różnym charakterze: tzw. nanocząstki plazmoniczne, półprzewodnikowe kropki kwantowe, nanokryształy zawierające jony lantanowców, struktury zawierające molekuły biologiczne, takie jak białka i DNA. Uczony z Politechniki Wrocławskiej przez wiele lat pracował w Centrum Fizyki Laserowej Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze (Australia).

Dzięki odkrytym przez profesora Marka Samocia efektom nowe materiały w fotonice mogą usprawnić przesyłanie i przetwarzanie informacji,  a ogniwa elektryczne trzeciej generacji mogą być tańsze, wydajniejsze i bardziej ekologiczne. Potencjalne zastosowania nanofotoniki w medycynie to diagnostyka nowotworów, dostarczanie leków bezpośrednio do chorych komórek, postęp w terapii fotodynamicznej, w której lekarstwo jest aktywowane światłem, oraz wykrywanie złogów amyloidowych, które powodują chorobę Alzheimera.

Prof. Marek Samoć konstruuje również unikalne w skali światowej urządzenia do pomiarów optycznych. Badacz jest laureatem wielu prestiżowych grantów, m.in. "Mistrz" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2013) oraz "Maestro" Narodowego Centrum Nauki (2014), a także Nagrody Prezesa Rady Ministrów (2015), Wrocławskiej Nagrody Naukowej (2016), Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2016) i Francusko-Polskiej Nagrody Naukowej (2019).

Prof. Arkadiusz Wójs, dziekan Wydziału Podstawowych Problemów Techniki PWr, to specjalista w dziedzinie fizyki materii skondensowanej, a zwłaszcza niskowymiarowych układów elektronowych.

Jest laureatem wielu nagród, m.in. Prezesa Rady Ministrów za rozprawę habilitacyjną, Nagrody Ministra Nauki za wybitne osiągnięcie naukowe w kategorii badań podstawowych, Polskiego Towarzystwa Fizycznego im. W. Rubinowicza oraz Polskiej Akademii Nauk im. S. Pieńkowskiego. 

Ma duże doświadczenie pracy naukowej za granicą, m.in. odbył staż doktorski w National Research Council w Kanadzie, staż podoktorski na Uniwersytecie Tennessee w USA i stypendium Marie Curie na Uniwersytecie w Cambridge, a z wykładami odwiedził wiele innych zagranicznych uczelni i ośrodków naukowych. Jest autorem bądź współautorem czterech książek i ponad 160 artykułów naukowych indeksowanych w Web of Science.

Od 2015 r. pełni na PWr funkcję dziekana Wydziału Podstawowych Problemów Techniki, a w 2017 r. został przyjęty do Academia Europaea, prestiżowej organizacji europejskiej, która działa na rzecz wprowadzania najwyższych standardów w nauce, badaniach i edukacji, a także wspiera interdyscyplinarne podejście do nauki. W 2019 r. prof. Arkadiusz Wójs został mianowany przewodniczącym rady naukowej dyscypliny nauki fizyczne na Politechnice Wrocławskiej.

mic