77 lat temu prof. Kazimierz Idaszewski wygłosił we Wrocławiu pierwszy po wojnie wykład po polsku. Tradycyjnie 15 listopada obchodzimy jako Święto Politechniki. Głównymi punktami uroczystości było wręczenie doktoratu honoris causa oraz ogłoszenie nazwiska laureata Lem Prize 2022.

Wtorkowe uroczystości tradycyjnie rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod Pomnikiem Martyrologii Profesorów Lwowskich znajdującym się na Skwerze prof. Idaszewskiego.

W obchodach wzięli udział m.in. wicewojewoda dolnośląski, wiceprezydent Wrocławia, rektorzy wrocławskich uczelni oraz korpus dziekański Politechniki Wrocławskiej. Hołd pomordowanym oddały także delegacje wrocławskich organizacji i stowarzyszeń naukowych.

– Dzisiejszy dzień naznaczony jest pamięcią o lwowskich korzeniach naszego środowiska. Wspominamy dorobek naukowy pokolenia pionierów, ale i tragiczny los części jego przedstawicieli. Pamięć ten niewyobrażalnej zbrodni symbolizuje inskrypcja o uniwersalnej i ponadczasowej wymowie: „Nasz los przestrogą” – mówił w trakcie uroczystości prof. Krystian Kiełb, przewodniczący Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola, rektor Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu.

Rektor podkreślił, że to hasło nabiera szczególnej aktualności zwłaszcza po 24 lutego, dniu haniebnej napaści Federacji Rosyjskiej na niepodległą Ukrainę, a historia wciąż nam przypomina, że żadne dobra nie są dane człowiekowi raz na zawsze.

– Nasze pokolenie ma za zadanie bronić wartości, które nie dopuszczą do powtórzenia czasów pogardy. Wydaje się, że klucz do wypełnienia tego zadania leży w tolerancji, szacunku dla drugiego człowieka i jego odmienności, szacunku dla prawa, norm społecznych, dziedzictwa przeszłości i wreszcie dla nas samych – dodał prof. Krystian Kiełb.

Nowe nazwiska na tablicy w Alei Profesorów

Z okazji Święta Politechniki Wrocławskiej na tablicy w Alei Profesorów odsłonięto dwanaście nowych nazwisk. Tylu bowiem uczonych odebrało w ostatnim czasie nominacje profesorskie z rąk prezydenta RP.

– Słowo “profesor” oznacza nauczyciel, ale współcześnie na uniwersytecie tytuł profesora jest tytułem naukowym i przyznawanym za znaczący wkład w rozwój nauki czy wiedzy. Bardzo się cieszę, że mamy aż dwanaścioro nowych profesorów tytularnych, którzy reprezentują różne wydziały, różne dziedziny, są w rożnym wieku. Większość uzyskała tytuł, będąc pracownikami PWr, ale w tym roku niektórzy dołączyli do naszej społeczności już jako profesorowie. Życzę państwu wszystkiego najlepszego, przydawajcie chwały Politechnice Wrocławskiej swoją dzielnością i rozumem – powiedział podczas uroczystości prof. Arkadiusz Wójs, rektor PWr.

Na tablicy profesorów pojawiły się następujące nazwiska:

• Karol Malecha (Wydział Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów),
• Krzysztof Naplocha (Wydział Mechaniczny),
• Dariusz Skorupka (Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego),
• Urszula Markowska-Kaczmar (Wydział Informatyki i Telekomunikacji),
• Rafał Latajka (Wydział Chemiczny),
• Piotr Kolasiński (Wydział Mechaniczno-Energetyczny),
• Tomasz Sikorski (Wydział Elektryczny),
• Kamil Staniec (Wydział Informatyki i Telekomunikacji),
• Jan Masajada (Wydział Podstawowych Problemów Techniki),
• Lucyna Rytka-Firlej-Gomez (Wydział Chemiczny),
• Wiesław Fiebig (Wydział Mechaniczny),
• Marcin Nyk (Wydział Chemiczny).

Powrót po pandemii

Główne uroczystości związane ze świętem tradycyjnie odbyły się w auli gmachu głównego.

– Po raz pierwszy od wybuchu pandemii udaje nam się obchodzić Święto Politechniki w tej auli i to 15 listopada, czyli dokładnie w rocznicę pierwszego polskiego wykładu, jaki prof. Kazimierz Idaszewski wygłosił w 1945 roku dla słuchaczy Wydziału Elektrycznego – mówił w swoim wystąpieniu prof. Arkadiusz Wójs, rektor PWr. – 15 listopada to dzień szczególny nie tylko na Politechnice, to święto całej wrocławskiej nauki. I dobra okazja, by zastanowić się nad wartością, jaką niesie społeczeństwu akademia, jaką rolę powinna w nim współcześnie odgrywać uczelnia techniczna i jak szeroko należy dziś we Wrocławiu definiować wielodziedzinowy uniwersytet technologiczny – dodał.

Rektor zaznaczył, że zadaniem uczelni jest poznanie, a misją uniwersytetu zdobywanie, tworzenie i przekazywanie wiedzy oraz – na politechnice – stosowanie wiedzy jako gotowych rozwiązań. Oprócz tego zadaniem uczelni jest również stworzenie warunków wolności akademickiej.

– Politechnika ma być jednocześnie magazynem i kreatorem wiedzy. Jako magazyn ma posiadać zasoby i umiejętność przechowywania oraz udostępniania wiedzy. Jako kreator ma tę wiedzę tworzyć w duchu wolności akademickiej, pozwalając na kreatywność ludziom odważnym i zdeterminowanym – podkreślił prof. Arkadiusz Wójs. – Politechnika musi funkcjonować w pewnym paradoksie. Ma rozwijać priorytetowe obszary badawcze, których oczekuje społeczeństwo – to jest naszą powinnością i naszym zobowiązaniem. Ale ma też być miejscem, gdzie każdy naukowiec – korzystając z wolności akademickiej – może się zajmować tym, czym chce. Poza obszarami priorytetowymi przecież mamy prowadzić także inne badania, które mogą się okazać wcale nie mniej istotne w przyszłości – mówił.

Rektor zwrócił również uwagę, że Politechnika jest ważnym miejscem spotkań nauki ze światem. Zarówno w wymiarze społecznym, przyrodniczym oraz gospodarczym. Jako uczelnia chcemy być i jesteśmy miejscem, gdzie odbywa się transfer rozwiązań i transfer informacji o faktycznym stanie świata.

– Przekazywanie obiektywnych informacji oraz faktów popartych badaniami to, szczególnie w dobie postprawdy, dezinformacji i pseudonaukowego celebrytyzmu, ważna misja uczelni. Służą temu organizowane na Politechnice konferencje i seminaria naukowe, kongresy, a nawet spotkania popularyzujące wyniki badań – zaznaczył.

W swoim wystąpieniu prof. Arkadiusz Wójs przedstawił także najważniejsze sukcesy naukowe i badawcze ubiegłego roku. Wśród nich znalazły się m.in. powołanie naszych naukowców do Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, zdobycie grantów w konkursach Narodowego Centrum Nauki, stypendiów Ministra Edukacji i Nauki, również przez młodych naukowców.

– Zwracam uwagę na młodych naukowców, bo od tego, jak dobrze poprowadzą swoją indywidualną karierę, będzie w dużej mierze zależeć pozycja Politechniki w przyszłości. Dlatego jako instytucja tak wielką wagę przywiązujemy do programów tworzenia i wspierania kultury doskonałości naukowej, budowania dobrego klimatu wokół naukowców i nauki. Granty europejskie i publikacje w prestiżowych czasopismach to na pewno główny nurt naszych działań, ale pamiętajmy, że nauka powinna zachęcać do samorozwoju. Postarajmy się nie zgubić akademickiej wolności jednostki do niezależnych badań i ludzkiej radości tworzenia – podkreślił rektor.

W trakcie obchodów Święta Politechniki Wrocławskiej tytuł doktora honoris causa otrzymał dr inż. Michel Virlogeux, prof. École Nationale des Ponts et Chaussées, który wygłosił również okolicznościowy wykład.

Poznaliśmy także laureata Europejskiej Nagrody Naukowej im. Stanisława Lema 2022. Został nim specjalizujący się w optoelektronice prof. Samuel Stranks z Wydziału Inżynierii Chemicznej i Biotechnologii Uniwersytetu w Cambridge.

W auli wręczono stypendia rektora PWr, które przyznano wyróżniającym się pracownikom w kategorii naukowej i badawczej.

Ogłoszono także nazwiska najlepszych absolwentów studiów I i II stopnia, wręczono także nagrody ubiegłorocznym laureatom.

Od 2011 r. obecny i byli rektorzy Politechniki Wrocławskiej wręczają 15 listopada Lwy Politechniki Wrocławskiej. To wyraz szczególnego wyróżnienia dla pracowników uczelni, niezależnie od zajmowanych przez nich stanowisk, którzy swoją pracą, zaangażowaniem i pomysłami rozsławiają uczelnię i podnoszą jej prestiż w środowisku akademickim.

Odczytano również listy gratulacyjne od Przemysława Czarnka, ministra edukacji i nauki oraz Wojciecha Murdzka, sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, pełnomocnika rządu ds. reformy funkcjonowania instytutów badawczych.

mic