Paweł Lisiak, absolwent Wydziału Architektury PWr, zdobył główną nagrodę w ogólnopolskim konkursie na najlepsze prace dyplomowe organizowanym przez Stowarzyszenie Architektów Polskich. Doceniono także trzy nasze absolwentki, przyznając im wyróżnienia.

Wyniki tegorocznej edycji konkursu Doroczna Nagroda SARP im. Zbyszka Zawistowskiego Dyplom Roku ogłoszono podczas piątkowej gali w Warszawie. Za najlepszą pracę magisterską obronioną w 2019 r. uznano projekt „Laudato si’: klasztor OO. Franciszkanów” Pawła Lisiaka, absolwenta Politechniki Wrocławskiej. Dyplom powstał pod opieką dr. inż. arch. Tomasza Głowackiego z Katedry Architektury i Sztuk Wizualnych na Wydziale Architektury PWr.

Lisiak stworzył projekt obiektu sakralnego w strukturze gdyńskiej poniemieckiej torpedowni Babie Doły (Torpedenwaffenplatz Hexengrund) z 1942 r. Miałaby ona stać się domem dla zakonu franciszkańskiego. Autor nawiązał w ten sposób do początków tych zakonów, które jeszcze w XIII w. przejmowały opuszczone, niechciane i zniszczone obiekty takie jak szpitale czy nieużywane kaplice. Zakonnicy ciężką pracą stopniowo przywracali tym miejscom świetność, a bliskość natury i odcięcie od świata miały im umożliwiać bliższą relację z Bogiem.

Klasztor i obiekty mu towarzyszące powstałyby z plastikowych pustaków wytwarzanych na miejscu przez mieszkańców zakonu. Zbierane z morza i plaży tworzywa sztuczne trafiałyby do magazynu w kompleksie klasztornym, a następnie byłyby segregowane. Te z grupy tzw. termoplastików, które stanowią 80 proc. wszystkich plastików na świecie, posłużyłyby do produkcji pustaków w technologii RPL (recycled plastic lumber) w linii produkcyjnej zbudowanej na miejscu. Tak powstałe materiały budowlane byłby wykorzystywane do rozbudowy obiektów klasztornych oraz trafiały do ubogich i ofiar katastrof, a część byłaby sprzedawana. Jak podkreśla autor pracy, pustaki z tworzyw sztucznych ze względu na ich właściwości nie łapią wilgoci, są odporne na sól, a stworzona z nich konstrukcja muru nie zostałaby naruszona nawet przez bardzo silny wiatr, co zostało potwierdzone laboratoryjnie. Dlatego plastik nadaje się idealnie do wykorzystania w obiektach położonych na morzu.

Więcej na temat projektu w naszym tekście:

- Kiedy sacrum mierzy się z profanum, a opuszczona dryfująca torpedownia zamienić ma się w pobożną przestrzeń modlitwy i pracy, to rezultat takich działań i przemyśleń zawsze wydaje się interesujący. „Laudato si’: klasztor OO. Franciszkanów” to projekt zdecydowany i odważny, w którym ujawnia się duża dojrzałość i wrażliwość autora – uzasadniało przyznanie nagrody konkursowe jury. – Współczesna rehabilitacja opuszczonego klasztoru na monaster odnosi się bezpośrednio do średniowiecznej formuły, w której mnisi transformowali opuszczone miejsce, nadając mu nową formę i wnosząc w nie nowe życie. Autor w sposób odpowiedzialny ubiera brutalny i zdegradowany technicznie obiekt w nowe życie zakonne, skromne i surowe, lecz niepozbawione wrażliwości i wyczucia, dające wytchnienie, ale i skupienie tak potrzebne  podczas medytacji. Transformowana przestrzeń nie jest jedynie inwencją architektoniczną. Transformacją autor obejmuje również historię tego miejsca, ale i otoczenie krajobraz. Wynoszone na brzeg odpady, zbierane przez zakonników, mają być następnie przetwarzane na prefabrykowane materiały budowlane. To również swoista transformacja średniowiecznej pracy zakonnej. Nowe okoliczności, nowe wyzwania, a stale pierwotna formuła zakonna – uzasadniało jury.

Laureat zyska nagrodę finansową i możliwość odbycia stażu w renomowanej szwajcarskiej pracowni architektonicznej.

Trzy wyróżnienia absolwentek PWr

Wyróżnieniem pierwszego stopnia (jednym z dwóch przyznanych) doceniono z kolei pracę innej absolwentki naszego Wydziału Architektury – Adriany Sowy – „Herbarium we Wrocławiu”. Promotorem dyplomu był także dr Tomasz Głowacki. Projekt szczegółowo opisaliśmy tutaj.

- Herbarium jest udaną próbą połączenia natury z architekturą, w sposób w którym istniejąca rodzima roślinność stanowi istotny element kontekstu miejsca – uzasadniało werdykt jury. – Wyselekcjonowane lokalne rośliny posiadające właściwości lecznicze będą uprawiane aeroponicznie w kontrolowanym klimacie budynku na planie pierścienia. Wnętrze pierścienia wypełniać będzie naturalnie porośnięta łąka. Lokalizacja herbarium na zakończeniu osi rekreacyjnej dużego osiedla z zielenią tzw. urządzoną uwrażliwia jego mieszkańców na problem zieleni w mieście i negatywnych dla nich skutkach miejskiej wyspy ciepła.

Nasze absolwentki zdobyły także wyróżnienia drugiego stopnia. Uhonorowano nimi Zuzannę Robutkę, autorkę projektu „Sokratejskie Centrum Dialogu” (promotor: dr inż. arch. Marek Lamber) i Alicję Sienkiewicz za pracę „Potencjał spoiwa. Uzupełnienie istniejącej struktury urbanistycznej i społecznej na przykładzie Rzymu” (promotor: także dr Lamber).

Do konkursu zgłaszane były prace magisterskie z całej Polski. Jurorzy zwracali uwagę na wybitne wartości architektoniczne i urbanistyczne projektu oraz ich znaczenie w procesie przestrzennego kształtowania środowiska życia człowieka. Oceniali także nowatorstwo i poziom techniczny oraz ekologiczne i energetyczne rozwiązania projektowanego obiektu.

Do finału wybrano 25 dyplomów. Aż pięć z nich przygotowali studenci Politechniki Wrocławskiej.

Lucyna Róg