Inteligentny pojemnik na odpady, moduł do paneli fotowoltaicznych oczyszczający powietrze i system do efektywnego wykorzystania deszczówki – to projekty nagrodzone w konkursie na najbardziej ekologiczne rozwiązania dla kampusu PWr. 

Główną ideą konkursu „Nagrody Santander Eko dla studentów i doktorantów PWr” było stworzenie projektu innowacyjnej instalacji ekologicznej, wspierającej dążenie PWr do zero-emisyjności, z uwzględnieniem możliwości praktycznego zastosowania zaproponowanego rozwiązania na terenie kampusu.

– Nawiązywał on do koncepcji przedstawionej w programie prof. Arkadiusza Wójsa, rektora PWr dotyczącej Zielonej Uczelni. Jest także efektem wspólnych, interdyscyplinarnych działań naszej społeczności związanych z dążeniem uczelni do nisko-emisyjności – mówi dr hab. inż. Izabela Sówka, prof. PWr, przewodnicząca komisji konkursowej.

Inicjatorem konkursu był prof. Bartosz Kaźmierczak, dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska PWr, który przeprowadził rozmowy z przedstawicielami banku Santander Bank Polska, a o wsparcie w organizacji konkursu poprosił właśnie prof. Izabelę Sówkę, szefową Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Ochrony Klimatu.

Projekty indywidualne i zespołowe

Do konkursu zgłoszono 26 projektów indywidualnych i 16 zespołowych, z których ostatecznie do oceny zakwalifikowano 33 prace (20 indywidualnych i 13 zespołowych). Swoje pomysły zgłosili studenci z niemal wszystkich wydziałów naszej uczelni oraz doktoranci i słuchacze szkoły doktorskiej PWr. Listę projektów można znaleźć tutaj.

– Poziom merytoryczny większości zgłoszeń oceniam bardzo wysoko. Pozytywnym aspektem było to, że nie tylko studenci studiów III stopnia wykazali się ponadprzeciętnymi pomysłami, ale także studenci studiów inżynierskich i magisterskich często prezentowali pomysły o wysokim poziomie kreatywności, poparte poszukiwaniami, także wykraczającymi poza zakres ich dyscypliny – podkreśla dr inż. arch. kraj. Aleksandra Gierko, członkini komisji konkursowej.

Wśród wszystkich projektów dominowały zagadnienia związane z zagospodarowaniem wód deszczowych (odzysk wody), koncepcjami rewitalizacji elementów architektury kampusu. Pojawiły się także koncepcje dotyczące wprowadzenia odnawialnych źródeł energii, recyklingu odpadów czy projektów siłowni sportowych produkujących energię.

– Najbardziej zaskoczyły mnie właśnie te proste propozycje, które przy naprawdę niewielkim nakładzie finansowym i w szybkim czasie mogą z sukcesem zostać wprowadzone w życie na terenie Politechniki. Na co mam nadzieję – przyznaje Agnieszka Grzelka, koordynator konkursu z ramienia PWr. Dodaje, że ich potencjał w kontekście zero-emisyjności PWr jest równie duży, co w przypadku niejednego projektu wymagającego ogromnych nakładów finansowych.

Prace oceniano m.in. pod kątem innowacyjności, oryginalności, możliwości praktycznego zastosowania zaproponowanego rozwiązania na terenie kampusu PWr oraz jego oddziaływanie na środowisko akademickie. – Uczestnicy konkursu musieli przygotować dokumentacje projektową, dziesięciominutową prezentację oraz odpowiedzieć na pytania członków komisji – dodaje prof. Izabela Sówka. Honorowym Uczestnikiem spotkań konkursowych był dr inż. Piotr Górski, prorektor ds. studenckich PWr.

Inteligentny pojemnik na odpady

Za najlepszy jury uznało projekt inteligentnego pojemnika do selektywnej zbiórki odpadów, który przygotował zespół w składzie: Anna Janda, doktorantka na Wydziale Inżynierii Środowiska, Adam Mielniczek, student I roku studiów magisterskich na Wydziale Elektroniki oraz Agnieszka Małyszko, studentka II roku studiów inżynierskich na Wydziale Inżynierii Środowiska. W nagrodę otrzymali 3 tys. zł.

Pomysł na projekt pt. „PWrBin - Inteligentne rozwiązania w gospodarce odpadami” zrodził się w ramach działalności koła naukowego Environmental Team. Głównym zadaniem było wdrożenie założeń gospodarki o obiegu zamkniętym, czyli selektywnej zbiórki odpadów na terenie kampusu, która zbliża uczelnię do osiągnięcia zero-emisyjności.

– Inteligentne pojemniki do zbiórki odpadów od pewnego czasu istnieją na rynku, jednak naszym zdaniem ich zakres funkcji jest niepełny. Z tego względu zaprojektowaliśmy kosz PWrBin, który łączy najlepsze funkcje i rozwiązania stosowane w istniejących smart-pojemnikach i wzbogaciliśmy go o dodatkowe wyposażenie – mówi Anna Janda, liderka zespołu. – Dodatkowo pojemnik pełni również funkcje edukacyjne, uczy bowiem użytkowników poprawnych zasad selektywnej zbiórki odpadów, co naszym zdaniem w środowisku akademickim jest szczególnie ważne – dodaje.

Zaprojektowany kosz składa się z czterech segmentów do zbiórki szkła, papieru, tworzyw sztucznych/metali/odpadów wielomateriałowych oraz odpadów pozostałych (zmieszanych). Pojemnik jest wyposażony w czujniki NIR (bliskiej podczerwieni) identyfikujące rodzaj wyrzucanych materiałów i kontrolujące poprawność selektywnej zbiórki odpadów. Segmenty do zbiórki frakcji miękkich mają prasę zagęszczającą odpady i specjalne szpikulce umożliwiające przebijanie zakręconych butelek. 

Kosz posiada także elementy układu automatyki tj. czujniki (NIR, poziomu wypełnienia, dymu), siłownik i silnik. Za sterowanie tymi elementami odpowiada mikrokomputer Raspberry Pi. Pojemnik jest zasilany energią słoneczną, wyposażono go w dwa panele fotowoltaiczne oraz magazyn energii.

– Korzyści ekologiczne płynące z zastosowania koszy PWrBin to przede wszystkim zwiększenie poziomów selektywnej zbiórki odpadów oraz czystości uzyskiwanych frakcji materiałowych, jak również optymalizacja częstotliwości odbioru odpadów. Co przecież korzystnie wpływa na zmniejszenie ruchu samochodowego na terenie kampusu i poprawę jakości powietrza – podkreśla Anna Janda.

Panele fotowoltaiczne oczyszczą też powietrze?

Drugie miejsce w konkursie i nagrodę w wysokości 2 tys. zł zdobyli Bartłomiej Bolek i Rafał Stottko z Wydziału Chemicznego, którzy przygotowali projekt pt. „Wykorzystanie fotokatalitycznych właściwości związków chelatowych jako dodatkowej funkcjonalności paneli fotowoltaicznych”.

Polega on na dodaniu nowego modułu do tradycyjnych paneli fotowoltaicznych składającego się z reaktora, w którym znajdowałoby się stałe złoże związku katalizującego reakcję redukcji niepożądanych składników powietrza (dwutlenek węgla, tlenki azotu). 

– Chcemy, aby moduł ten oczyszczał, niejako „przy okazji”, powietrze z gazów cieplarnianych, dlatego też projekt zakłada niewielki spadek wydajności samych ogniw w przeliczeniu na ich powierzchnię – wyjaśnia Rafał Stottko. – Głównym wyzwaniem jest znalezienie odpowiedniego katalizatora. Obecnie nie znamy odpowiedniego związku. Proponujemy pierwszy etap badań przeprowadzić metodą siłową na drodze symulacji komputerowych z użyciem zaawansowanych narzędzi analizy danych – dodaje.

Zagadnieniem badania tej konkretnej grupy związków na drodze symulacji komputerowych laureaci  zajmują się już od pewnego czasu, a konkurs stanowił świetną okazję, aby na chwilę puścić wodzę fantazji i zastanowić się, w jaki sposób można by zastosować odpowiedni związek w praktyce.

Efektywne wykorzystanie deszczówki

Trzecią nagrodę i 1 tys. zł otrzymał Adrian Klonowski z Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego za projekt pt. „Bezobsługowe gospodarowanie wodami opadowymi”. Dotyczy on wykorzystania wody deszczowej zebranej – w tym przypadku – z budynku C-13 do nawadniania terenów zielonych przy pomocy autonomicznego systemu rozprowadzania wody. 

– Jego głównym założeniem jest zastosowanie takich systemów na terenie całego kampusu w celu poprawienia kondycji roślin – mówi Adrian Klonowski.

System jest połączony z danymi meteorologicznym, przez co będzie wiedział, kiedy uruchomić nawadnianie, gdy natura nie dostarczy wystarczającej ilości wody. – W ten sposób uniknie się zbędnego nawadniania i będzie można stosować mniejsze zbiorniki, co zmniejsza koszty tworzenia takich systemów. Taka sytuacja zdarzała się często u mnie w domu, gdy np. ogród był podlewamy, a zaraz padał deszcz – wyjaśnia student.

Wszyscy laureaci otrzymali nagrody finansowe w ramach Stypendiów Santander.

– „Nagrody Santander Eko dla studentów i doktorantów PWr” łączą w sobie dwie ważne dla nas kwestię – wspierają edukację i rozwój młodych ludzi oraz pomagają w ochronie naszej planety – mówi Monika Bejma-Giglewicz, menadżer Placówki Santander Universidades na Politechnice Wrocławskiej. – Zgłoszone prace były bardzo ciekawe, wnikliwe i pokazały, jak kreatywni są studenci i doktoranci Politechniki Wrocławskiej. Gratuluję zwycięzcom i Zachęcam też do aplikowania na inne projekty rozwojowe na Santander-grants.com – dodaje.

Co dalej ze zwycięskimi projektami? 

– Tuż po wakacjach chciałabym zorganizować spotkanie ze wszystkimi uczestnikami konkursu, gdyż zaproponowane przez nich rozwiązania mają naprawdę bardzo duży potencjał aplikacyjny – zapowiada prof. Izabela Sówka. – Jestem bardzo pozytywnie zaskoczona kreatywnością i poziomem projektów. W tym miejscu chciałabym podziękować wszystkim uczestnikom konkursu! Myślę, że jest duża szansa, aby część z zaproponowanych rozwiązań wdrożyć. Do tego potrzebne są środki finansowe, o które będziemy, mam nadzieję wspólnie, zabiegać – dodaje.

Skład komisji konkursowej:

• mgr Monika Bejma-Giglewicz (Santander Bank Polska),
• dr inż. arch. kraj. Aleksandra Gierko (Wydział Architektury),
• mgr inż. Agnieszka Grzelka (Wydział Inżynierii Środowiska),
• dr hab. inż. Bartosz Kaźmierczak, prof. uczelni (Wydział Inżynierii Środowiska),
• dr hab. inż. Maciej Kruszyna, prof. uczelni (Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego),
• dr hab. inż. Izabela Sówka prof. uczelni (Wydział Inżynierii Środowiska),
• dr inż. Marek Wąsowski (Wydział Elektryczny),
• dr hab. inż. Bartosz Zajączkowski, prof. uczelni (Wydział Mechaniczno-Energetyczny).

Santander wspiera edukację 

„Nagrody Santander Eko dla studentów i doktorantów PWr” zostały sfinansowane w ramach Programu Santander Universidades, który w Polsce realizuje Santander Bank Polska.

Od 25 lat program Santander Universidades stanowi element zaangażowania banku w zrównoważony rozwój oraz odzwierciedla jego wiodącą pozycję jako banku odpowiedzialnego społecznie.

Od 2002 roku Santander przeznaczył na edukację już blisko 2 mld euro, a liczba stypendiów przyznanych od 2005 roku wynosi 600 000. Program Santander Universidades to jedna z największych inicjatyw tego typu wspierana przez podmiot prywatny.

mic